Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

sylaba głoski, litery

Język: polski
Geneza: łac. syllaba < gr. syllabḗ 'połączenie, zgłoska'
EJO 1999, 575 Definicja współczesna

Sylaba (zgłoska). Odcinek wypowiedzi stanowiący jedność ekspiracyjną, ruchową i akustyczną, posiadający jedno maksimum donośności, który potencjalnie może być fonetycznie samodzielną wypowiedzią.

Cytaty

  1. Ex Terminatione Nominativi, [na przod trzebá baczyć najpierwszą syllábę, álbo terminácję Nominativi].

P. Z czego się składają słowa? O. Z syllab. P. A syllaba z czego? O. Z liter.

P. Jak ktory spadek pierwszej Deklinacyi powinień się kończyć? [...] W Wzywającym syllaba je, ze, dzie, lub litera e, a, jeszcze częściej u.

Do ktorych oboch może się dodać syllaba: prze jak i w inszych czasach, tak: przeczytać, przeczytać było.

Do ktorych oboch może się dodać syllaba: prze jak i w inszych czasach, tak: przeczytać, przeczytać było.

Ze wszystkim jak I przydając z początku syll. po [...] Poradzę się.

Quae est agnitio quintae declinationis? ktore jest poznanie piątego staczania? haec est, to jest, cujus genitivus singularis terminatur in ei divisas literas, ktorego rodzący spadek liczby jednej kończy się na te rozdzielone litery, ut hic v. haec dies, hujus diei, et pluralis in erum, a wielkiej liczbie na te syllaby, ùt hi dies, horum dierum, według tego przykładu.

W Francuzkim języku tak jako w Łacińskim, są niektóre syllaby które się w mowieniu przedłużają.

Zgłoska czyli Syllaba, jest dźwięk jednej lub kilku głosek wydany w jednym czasie i za jedném wypusczeniem głosu, np. Mo-wa, na-u-czy-ciel.

Rozdzielnia jest wtedy, kiedy się jedna syllaba na dwie rozdziela, np. zamiast rozmajty. roz-ma-i-ty.

Materiałem, z którego tworzą się głoski, jest wydobywające się z płuc przez krtań do jamy ustnej, ewentualnie także i do nosowej, powietrze, czyli wydech. Wydech rozpada się na pojedyncze takty, to znaczy przerwamu odgraniczone, rytmiczne wyrzuty powietrza, co łatwo zauważyć, kiedy wolno wymawiamy, np. wo-da, u-li-ca, Ma-ło-pol-ska, nie-bez-pie-czeń-stwo. W obrębie jednego taktu wydechowego powstaje jedna głoska lub grupa zgłosek; jest to zgłoska albo sylaba.