Historical dictionary
of grammatical terms online

zwyczaj

Language: polski

Quotations

Tak my , ktorzy mowiemy z samego zwyczaju po Polsku, chcąc doskonale mowić, od samego gruntu, tę naukę powinnibyśmy zaczynać; a dopiero inszych nauczać.

Tamci zwyczaj przywodzą, ci dają przyczynę: Że ponieważ nie mowiemy Polszka, lecz Polska, w inszym przypadku w środek więcej liter wtrącać nie powinniśmy, ponieważ każdy spadek (casus) z mianującym powinien się zgadzać, a tylko różnymi literami, kończyć się powinien.

P. Co to jest Dobre Pisanie Zwyczajne Francuskie? O. Jest to, ktore nie ma Ogolnych pewnych Ustaw, i podług ktorego syllaby słow Francuskich piszą się tak a nie inaczej, dla tego tylko że Zwyczaj, albo etymologia to jest słowa-wczątek tak niesie. [...] Piszą Francuzi to fils syn, bo początkowe Łacińskie filius ma l.

Na koniec jest zwyczaj kréskowania é, w zakończeniach trybu bezokolicznego, gdy ta samogłoska ma po obu stronach spółgłoski miękkie, i w czasie przeszłym zmienia się na a, np. widziéć (widział), słyszéć (słyszał) i t. p. Tego jednak nie należałoby przyjmować za stałe prawidło.

Uwaga. Sposoby mówienia i pisania takie, jak: konzul, senzacja, uniwerzytet, ... zamiast: konsul, sensacja, uniwersytet, ... wbrew ustalonemu zwyczajowi, są w języku polskim naleciałością niemiecką.