Historical dictionary
of grammatical terms online

imiesłów posiłkowy

Language: polski

Quotations

Jak się zmieniają imiesłowy czasu przyszłego? […] Obadwa imiesłowy czasu przyszłego mają rodzaje i liczby przymiotników, ale tylko imiesłów posiłkowy mający, spadkuje się jak przymiotnik […].

Imiesłowy słowa posiłkowego.

Jedne z tych imięsłowów dają się bez pomocy imięsłowa posiłkowego i te zowią się pojedyncze, np. grający, a, e; grając, grano; zagrano; innych nie można uformować jak tylko za pomocą imięsłowa posiłkowego i te zowią się złożone [...], np. mający, a, e; mając grać; mając zagrać; miawszy pracować.

[...] Tryb warunkowy różni się co do swego zewnętrznego składu od trybu życzącego o tyle, że się obyć może bez spójnika, a w takim razie w czasie teraźniejszym przyczepiá aorist ty do jimiesłowu mającego się spájać słowa, w czasie zaś przeszłym do jimiesłowu posiłkującego był. Tu jeszcze náleży nadmienić, że formy trybu warunkowego nie oznaczają bynajmniéj warunku, który się wyráżá formą trybu życzącego, zwykle ze spójnikiem warunkowym gdy, lecz jedynie czynność nastąpić mogącą po spełnieniu się pewnego warunku [...].

Jeżeli się w czasach zaprzeszłych położy piérwéj jimiesłów posiłkujący był przed jimiesłowem posiłkowym, wtedy jimiesłów posiłkujący przybiérá słowo posiłkowe m, ś, śmy, śće […].

Ten imiesłów nie używa sig sam, a tylko wchodzi w skład czasuprzeszłego (mówił+jeśm=mówiłem), czasu przyszłego (będę mówił) i trybu warunkowego (mówiłbym) stąd nazywają go także imiesłowem posiłkowym.