Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

wyraz foremny

Hasło w cytatach: foremny
Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)
  • Nauka VIII. O wyrazach odmiennych i nieodmiennych: Sier/1838
  • O przenośniach: Rew/1845
  • O rzeczowniku i przymiotniku: Bor/1830
  • Rozdział VIII. Formy deklinacji: Kop/1778
  • Rozdział VIII. O formach przypadkowania: Kop/1785

Cytaty

Który wyraz deklinuje się według jednej z form rzeczownych nazywa się foremny (regularis); nieforemny zaś (irregularis), który od form odstępuje.

Pokazawszy, przez porównanié z rzemieślniczémi Formami co są Formy Przypádkowaniá, czyli Deklinacye: powiedziawszy, że Przypádkowanié jest końcową odmianą Imión, Zaimków i Imiésłowów: nauczywszy co są wyrazy Foremné, co Nieforemné; stawiam Dzieciom przed oczy Formy samé, naprzód, Polskié, a potem Łacinskié.

Wyraz odmieniający się dokładnie, podług swej formy zowie się foremny, odstępujący zaś od niej nazywa się nieforemny.

Jeżeli wyrazy odmieniają się podług jednéj formy czyli wzoru, nazywamy je [wyrazami] foremnemi, a w przeciwnym razie nieforemnemi.

W 2giéj więc formie znówrnie ma 7go przypadku liczby pojedynczéj, lecz 3ci przyimkowy z wyjątkiem wyrazu: ręka, który obok przymiotnika położony, jest foremny, np. w prawéj, w lewéj, w silnéj ręce.