Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

czasownik verbum

Język: polski
Geneza: od rzecz. czas
EJO 1999, s. 97 Definicja współczesna

Czasownik. Leksem o prymarnej funkcji predykatywnej, a więc stanowiący w zdaniu jego człon główny (konstytutywny) - orzeczenie.

Cytaty

Czasowniki, którym w piérwszéj osobie, w liczbie mnogiéj, w czasie teraźniejszym, powszechnie dajemy zakończenie imy (nosimy, słyszymy), zdaniem Brodzińskiego, należałoby kończyć na emy[...]

CZASOWNIKI; nieustalenie ich formy: robimy i robiemy, słyszymy i słyszemy, 551; 451.- Porów. 327. Obacz Tryb bezokoliczny, Tryb rozkazujący.

Słowo czyli Czasownik, oznacza czynność jakową lub stan rzeczownika:— czynność, np. chwalę; stan rzeczownika, np. leżę. Poznaje się po tém wyraz że jest słowem, iż można doń dodać zaimek ja, ty, on, ona, ono, i t. d.

Rozdział VI. wykazuje w krótkości podział Czasowników, nazwiska ich, i cechy poznawania, oraz przykład zawierający w sobie Trybowanie, Czasowanie, Liczbowanie, Osobowanie i Rodzajowanie. Tu dwie nowości nastręczają się uwadze znawcy; pierwsza, iż jedno tylko mamy Słowo posiłkowe być, tak jak w sławiańkiém, rossyjskiém, i t. d. a co i J. S. Bandtke przede mną jeszcze uważał (d), druga zaś, Słowo dwuosobowne. Dla tego mówię , jedno słowo posiłkowe być, iż mieć, od innych mniemane Słowem posiłkowém, tego niemal uważam przyrodzenia, co i rozumieć, mniemać, sądzić, myśleć, i t. d.

Słowo albo czasownik jest część mowy odmienna, która oznacza czynność, byt, istnienie: pracować, być, zostać, stać się i t. d. Słowo inaczéj nazywa się czasownikiem dlatego, że się odmienia przez czasy.

Wyrazy, oznaczające: czynność, stan albo byt osób, lub rzeczy czyli przedmiotów, nazywają się słowami. Ponieważ słowa odmieniają się, jak to zaraz zobaczymy przez czasy, więc zowią się także czasownikami.

Podobnież ma się rzecz z czynnościami (czyli czasownikami) wszystkich zdań następnych.

Ś, ź w przymiotnikach, urobionych od czasowników na i (jak głosić): głośny, późny, woźny, także: piśmienny.

Przy czasownikach osobno: nie pisze, nie wiedział...

Czasowniki ― Verbos.

Czasowniki, są to słowa, któremi wyrażamy czynność lub stan osób lub rzeczy. Mają one w języku portugalskim cztery odmiany czyli konjugacje (conjugações).