Historical dictionary
of grammatical terms online

odmiana słów, wyrazów

Language: polski
Contemporary definition

Zob. fleksja (odmiana)

Quotations

Zgodnobrzmiące litery, Г.Ж.К.Х.Ч.Ш. nazywają się odmiennemi: przeto że w pochodzeniach (Derivatio) i sprzężeniach (Coniugatio) odmianom podpadają: Богъ, Bóg, божество, Bóstwo, божусь, Bogiem się klnę, вижу, widzę, видишъ, widzisz, видѣнъ widzian.

Imiona, które kończą się na Ъ. w Rodzącym spadku Małej Liczby przemieniaią Ъ na A . czyli У. w Dawającym na У. w Oskarżającym na A. albo żadnej nie mają odmiany.

Okolicznych przepisow udziałanie siły przewysza: Albowiem w tak wielkiejkwocie niezliczone muszą bydź odmiany i wyjęcia.

Odmiana słowa odbywa się przez końcówki, dla wyrażenia pewnych względów; np. łąk-a, łąk-ami.

Dla przypadkowania Rzeczowników w liczbie pojedynczéj zebrać je należy we dwie tylko odmiany (deklinacye).

Tak jak Rzeczowniki, tak téż z niémi zgadzające się Przymiotniki w liczbie pojedynczéj tylko dwie, a w mnogiéj tylko jednę odmianę (deklinacyę) miéć mogą co do przypadków zawsze odmiennych.

Odmiany (koniugacje) mają swoje paradigmata, wyrobione już na klasyczne języki.

Wszystkie Czasowniki zbiéramy na trzy odmiany (koniugacje).

Wzór odmiany słów. Forma 1-sza.

Uwaga. W języku polskim mamy jeszcze słowa nieforemne i ułomne. Słowo nieforemne jest to, które odstępuje od zasady formowania się, zmienia ono nawet pierwotne głoski, np. być, jest, nie ma, nie było, będzie. Jeść, jem, jadłem, będę jadł. Słowo ułomne jest to, którego nie można przeprowadzić przez wszystkie odmiany; takiem jest każde słowo nieosobiste, słowo niedokonane, oraz słowa zwrotne.

Wykazanie, które części mowy mają wspólne z sobą odmiany.