Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

skłonnik uboczny

Hasło w cytatach: skłonniki uboczne
Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)
  • Etymologia (Słoworód): Mał/1879
  • Tworzenie się i skłanianie zajimków, jako też skłanianie zajimkowe przymiotników: Malin/1869

Cytaty

[…] We wszystkich względnych skłonnikach czyli ubocznych (casus obliqui), záleżnych od jakiegokolwiek bądź przyjimka, wymieniá dzisiejszá polszczyzna piérwiástkowe j zajimka ji, w násłowiu w ɳ […].

[...] Ks. Kopczyński, a za nim prawie wszyscy gramatycy nasi, nie wyłączając nawet prof. Małeckiego, jakby na urąganie się historycznéj práwdzie, że wszystkie języki jafeckiéj rodziny, a z niemi i starosłowiański, z wyjątkiem mianownika i biernika liczby pojedyńczéj, żadnego skłonnika ubocznego w rodzaju nijakim, tak w skłánianiu zajimkowym, jak i rzeczownikowym, nie odróżniają od tegoż skłonnika w rodzaju męzkim, narzucają gwałtem językowi naszemu w miejscowniku i nárzędniku nájniedorzeczniejsze formy na rodzáj nijaki [...].

Pod wpływem [...] dążności różniczkowania rodzajów nawet w skłonnikach ubocznych, zaczęły się takowe i w tym także imiesłowie w dalszej epoce przedzierzgać w formy coraz dobitniéj rodzajowane.