Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rodzaj niemęskoosobowy

Hasło w cytatach: rodzaj nie męsko-osobowy, rodzaj niemęsko-osobowy
Język: polski
Dział: Ortografia (współcześnie)

Cytaty

Więc nie według rodzaju, zwłaszcza w liczbie mnogiej, w której właściwie są tylko dwa rodzaje: męsko osobowy np. dobrymi ludźmi, synami, chłopcami (dobrzy ludzie, synowie, chłopcy) i nie męsko-osobowy np. dobremi końmi, domami, córkami, dziećmi (dobre konie, domy, córki, dzieci), lecz według końcówki mianownika.

Ponieważ zaś w innych deklinacjach już od czasów prasłowiańskich żeńskie i nijakie nie miały właściwego N. pl., przeto w języku polskim zamiast trzech rodzajów, męskiego, żeńskiego i nijakiego, zachowanych w liczbie pojedynczej, powstały w N. pl. formy dwu rodzajów: męsko-osobowego i niemęsko-osobowego.

Niemęskoosobowy jęz. «niebędący męskoosobowym, nie należący do gramatycznej kategorii męskoosobowej»: Liczebnik dwadzieścia zachowuje tę postać w mianowniku i bierniku deklinacji niemęskoosobowej. DOR. Gram. I, 229. Mimo oczywistej przewagi końcówki -emi nad rzadziej używaną -ymi // -imi Kopczyński ograniczył ją dowolnie do N[arzędnika] rodzaju niemęskoosobowego. Gram. hist. 336. Końcówka niemęskoosobowa. Rzeczownik niemęskoosobowy.