Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

spadek

Język: polski

Cytaty

Bart/1544 , t. V, s. 147

SPADEK – 2) gram. ‘przypadek’ casus Spadek, accidens nominis RN (wykl. przednia); przydcza casus est inopinate rei eventus ..., secundo casus dr lapsus et sic dr a cado,-dis {vel fortuna, non infortunium}, unde: Quanto gradus altior, tanto casus declivior upad {casus est peccatum}, tertio est accidens nominis Spadek R f4v; mieniący, mianujący spadek, Mieni<o>nek, imieniak nominativus casus R x1v(md; av. nomen); mienionek, mieniący, mianujący spadek, imieniak casus nominativus RN (wykl. przednia).[...] Zob. DAWANEK, ODBIERAJĄCY, ODDALONEK, PRZYPADEK, RODZĄCY, SKARŻANEK, WOŁANEK, WZYWAJĄCY, ZOWANEK.

DonCul/1560, s. [23] ([23]-[24]) Definicja

CASUS. Spadek. Casus nominum quot sunt? Sex. Qui? Nominativus, genitivus, dativus, accusativus, vocativus, et ablativus. Per hos enim casus, omnium generum nomina, pronomina, participia declinantur.

Quid est casus? Est gradus declinationis, vel finalis variatio dictionum.

[Ile jest przypadków imion? Sześć. Jakie? Mianownik, dopełniacz, celownik, biernik, wołacz i ablatyw. Przez te bowiem przypadki odmieniają się imiona, zaimki i imiesłowy wszystkich rodzajów. Co to jest przypadek? Jest to stopień deklinacji, albo celowa zmienność słów.]
Don/1595, s. [3]

Imieniu wiele przypadáją? Sześć. Ktore? Jákość, Przyrownánie, Rodzaj, Liczbá, Wyobráżenie, Spadek. Nomini quot accidunt? Sex. Quae? Qualitas, Comparatio, Genus, Numerus, Figura, Casus

Don/1595, s. [7] ([7-8])

Spadkow Imion wiele są? Sześć. Ktore? Miánujący, Rodzący, Dawájący, Oskarżájący, Wzywájący, Odbierájący.

Casus Nominum quot sunt? Sex. Qui? Nominativus, Genitivus, Dativus, Accusativus, Vocativus, Ablativus.

Don/1595, s. [57]

Ucześnikowi wiele przypada? Sześć. ktore? Rodzaj, spadek, czás, známionowánie, liczbá i wyobráżenie.

Mon/1780, s. 156

Casus. Spadki, à tych sześć: Casus nominativus, spadek mianujący. Genitivus, Rodzący. Dativus, Dający. Accusativus, oskarżający. Vocativus, wzywający. Ablativus, odbierający, albo odejmujący.