Słownik historyczny
terminów gramatycznych online
terminów gramatycznych online
Bart/1544
Słownik Bartłomieja z Bydgoszczy – wersja polsko-łacińska, 1544
Porównaj z innymi dziełami
cz. I-V, oprac. Elżbieta Kędelska, Irena Kwilecka, Arleta Łuczak, cz. VI, oprac. Lucyna Agnieszka Jankowiak, Elżbieta Kędelska, Arleta Łuczak, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 1999-2019, 1544 , jęz.
Cytaty według działów 355 cytatów
- Słownik 36 cytatów t. I, 65–214
- Słownik 39 cytatów t. II, 12–202
- Słownik 48 cytatów t. III, 8–185
- Słownik 69 cytatów t. IV, 9–187
- Słownik 102 cytaty t. V, 10–175
- Słownik 61 cytatów t. VI, 10–380
Hasła
- ablativus łac.
- accidens łac.
- accidere łac.
- accusativus casus łac.
- activum verbum łac.
- adverbia eligendi łac.
- adverbia localia łac.
- adverbia loci łac.
- adverbium łac.
- agere łac.
- aggeracio litterarum łac.
- aggregacio litterarum łac.
- agnomen łac.
- ani męskie | ani niewieście
- anormalum verbum łac.
- appelativum nomen łac.
- articulus łac.
- barzo dawny czas
- bierzący
- buchstab | bugstab | bukstab
- casus łac.
- casus genitivus łac.
- causalis | causalis coniunctio łac.
- cirpiący | cirpiące
- cirpieć (poddawać się czynności)
- cognomen łac.
- commune genus (rodzaj) łac.
- comparare (stopniować) łac.
- comparatio (stopniowanie) łac.
- comparationis gradus łac.
- comparativus gradus łac.
- compositum pronomen łac.
- congregandi łac.
- coniugacio inconsequens łac.
- coniugatio łac.
- coniunctio (spójnik) łac.
- coniunctio copulativa łac.
- coniunctio discretiva łac.
- coniunctio electiva łac.
- coniunctivus modus łac.
- czas
- czasownik (czasownik) łac.
- czasy przeszłe niezupełne
- czasy przeszłe zupełne | przeszłe zupełne
- część mowy
- członek (rodzajnik)
- członkow przełożenie
- członyszek
- cztena
- cztonka (sylaba)
- dający
- dativus łac.
- dawający
- dawanek
- declinacio łac.
- declinare łac.
- deponens verbum łac.
- derivacio łac.
- dictio łac.
- dictiuncula łac.
- dipthongus łac.
- disiunctiva łac.
- dobre mówienie
- dubium genus łac.
- dwaczek
- dwoiste słowa
- dyptong
- działy
- epicenum genus łac.
- equivoce łac.
- equivocus łac.
- eventus łac.
- expletiva coniunctio łac.
- figura (accidens) łac.
- figura composita łac.
- figura simplex łac.
- forma (verborum (accidens)) łac.
- forma meditativa łac.
- futurum łac.
- gardziel
- genus łac.
- genus (verbi) łac.
- genus activum łac.
- genus neutropassivum łac.
- genus neutrum łac.
- genus passivum łac.
- gerundium | verba gerundia | gerundia verba łac.
- gerundiva (przymiotnik odsłowny) łac.
- idioma (język) łac.
- imieniak
- imię | jimię (nazwa, część mowy)
- imperativus modus łac.
- impersonalis modus łac.
- inchoativa łac.
- inclinatio | inclinacio łac.
- indicativus modus łac.
- infinitivus łac.
- inflexio łac.
- interiectio (wykrzyknik) łac.
- istotne
- jagoda | jagoda gardzielna
- jakość (własność)
- jedna liczba | jedna lidżba
- jednogłośny
- jednorzeczny
- jednosłowny
- konieczne
- kończone sylaby
- krom person
- *krom person | słowo krom person
- kształt
- liczba | lidżba
- linguagium łac.
- litera (głoska)
- litery (znak alfabetu)
- litery | litera | littera (znak alfabetu, głoska)
- litery kończone
- littera (głoska) łac.
- littera correpta łac.
- littera producta łac.
- littere terminales łac.
- masculinum genus łac.
- męski rodzaj
- mianujący spadek
- mieniący spadek
- mienionek
- mnożyć się
- modus łac.
- mowa (język)
- myślająca
- na przodku chodzące
- nadwysz(sz)y stopień
- namiastek
- narzędzie mowne
- naznaczenie
- neuter (rodzaj gramatyczny) łac.
- niepoczesność
- nierowne słowo
- nieskończonek
- niesprawujące
- niewieści
- niezagraniczony
- niezgraniczony
- nomen łac.
- nomen demonstrativum łac.
- nominativus casus łac.
- numerale nomen łac.
- numerus łac.
- numerus pluralis łac.
- numerus singularis łac.
- obyczaj (tryb)
- odbierający
- oddalonek
- oddzielająca
- oddzielna liczba (liczba pojedyncza?)
- oddzielne
- oddzielne
- odganiający
- odkładające
- optativus modus łac.
- oskarżający [spadek]
- osoba (gramatyczna)
- oznaczenie
- pars oracionis łac.
- participium łac.
- pati łac.
- persona łac.
- persona (osoba)
- personali (verba) łac.
- pochodzenie (derywacja czy potrzebne rożróznienie od pochodzenia 1)
- poczynające (inchoativum)
- poćwirdzające | potwirdzające
- podłączające
- podrzucenie
- położony stępień
- położony wstopień
- positivus gradus łac.
- pospolity rodzaj (commune)
- pospolity rodzaj (epicoenum)
- postąpić
- prenomen łac.
- prepositio | preposicio łac.
- preteritum imperfectum łac.
- preteritum perfectum łac.
- preteritum plus quam perfectum łac.
- preteritum plus quam perfectum | preteritum plusquam perfectum łac.
- preteritum tempus łac.
- prohibendi łac.
- promiscuum genus łac.
- pronomen łac.
- prosty kształt
- przedłuzona
- przedni
- przedni stopień położony
- przekładanie (przyimek)
- przełożenie (praepositio)
- przepołożenie
- przerzucenie
- przeszły czas (praeteritum, czasy przeszłe)
- przeszły dawny czas
- przewysz(sz)ający
- przezwisko (przydomek)
- przyczynę dające
- przyczynę dawające
- przyczynne
- przydane
- przygoda
- przygody
- przypadać (mieć własność)
- przypadek (kategoria gram.; własność)
- przypadność
- przyrownający
- przyrownający stopień
- przyrownanie
- przyrównywać (się)
- przysłowia miesca znamionujące
- przysłowie (przysłówek)
- przyszły czas (futurum)
- qualitas łac.
- quantitas łac.
- racionalis coniunctio | [coniunctio] racionalis (spójnik wynikowy) łac.
- rodzaj (gramatyczny)
- rodzaj (strona czasownika)
- rodzaj cirpiący
- rodzaj sprawujący
- rodzący
- rozdwogłośny
- rozdziały
- rozdzielająca
- rozkazujące naznaczenie
- rozkazujący obyczaj
- rozłożenie słów
- rozne
- rożnie
- rym
- rythmus łac.
- rzecz (mowa)
- significacio łac.
- significare łac.
- silaba łac.
- skarżanek
- składane
- składany kształt
- skłaniać się
- skłanianie
- słowko (dem. od słowo 'wyraz')
- słowo (wyraz)
- słowo (czasownik)
- słowo nie prawujące się
- słowo niesprawiące | niesprawiące
- słożony
- spadek
- spojenie (spójnik)
- sprawiać
- sprawowanie
- sprawujące słowo
- sprzężenie (koniugacja)
- sprzężenie roztargnione
- staczać się
- stępień
- stopień
- stopień przewysz(sz)ający
- subiunctiva coniunctio łac.
- subiunctivum nomen łac.
- superlativus gradus łac.
- supina verba | verba supina łac.
- sylaby (głoski, litery)
- takość
- tempus łac.
- terminaciones łac.
- uczęśnik
- ukazujące
- ukazujący obyczaj
- ukrocona
- ułożyć
- univocus łac.
- ustanowić
- verbum (słowo) łac.
- verbum anomalum łac.
- verbum impersonale | impersonale verbum łac.
- verbum neutro passivum łac.
- verbum neutrum łac.
- verbum passivum łac.
- verbum substantivum łac.
- versus łac.
- vocativus casus łac.
- vocativus modus łac.
- wątpliwy rodzaj
- wdanie
- wielga liczba
- wirsz
- wołanek
- wrzucenie (wykrzyknik)
- wskazujący obyczaj
- wstaczanie
- wstopień
- wybierania
- wykład
- wyobrażenie (accidens)
- wypełniające złączenie
- wzywajacy
- zaden
- zakazania
- zamieszany rodzaj
- zamiona
- zgromadzenia
- złączająca
- złączający
- złączenie (część mowy)
- złożone wyobrażenie
- znamionować
- znamionowanie
- znoszne
- zowanek
- zrzek (sylaba)
- żądający obyczaj
- żądanek
- *[słowo] osobę znamionujące
Wykorzystane źródła:
Skróty w słowniku: R – słownik Bartłomieja z Bydgoszczy z 1544, RN – nomenklator w R; S – Słownik z 1532 r.; (mp, md, ml, mg) – margines prawy, dolny, lewy, górny; av. = ad vocem, sv. = sub voce; ( ) – uwagi i objaśnienia wydawców; { } – dopiski Bartłomieja do hasła drukowanego w R; < > – uzupełnienia od wydawców; wykl. – wyklejka (przednia lub tylna); kwal. gram., anat. Źródło: Donat (przyrownać się), Mymer (zrzek).
J. Reuchlina "Vocabularius breviloquus" (1488) z dopiskami Bartłomieja dostępny na stronie [https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/11238/edition/18203/content]