Historical dictionary
of grammatical terms online

imię nazwa, część mowy

Language: polski
Etymology: łac. nomen
EJO 1999, s. 395 Contemporary definition

Nomen (imię). Tradycyjnie (od starożytności) leksem odmieniający się przez przypadki, tj. w językach takich jak łacina czy polski rzeczownik, przymiotnik, zaimek i liczebnik. Na zasadzie analogii pojęcie nomen w językach nie mających kategorii fleksyjnej przypadku lub wykorzystujących ją w inny sposób (dla innych klas wyrazów) odnosi się do leksemów pełniących podobne funkcje semantyczne i syntaktyczne.

Quotations

Artifitium et mechanicorum nomina Künstner und handtwerck lewten vocabeln. Rzemiesłnikow i robot chłopskich imioná. Agricola. Eyn ackerman Oracz. Colonus idem.

Nomina numeralia cardinalia. Furnemliche breuchlichste namen der tzal. Imioná liczby pospolitej przełożonej. Numerus. Eyn tzal Liczbá. Numerale nomen, quod numerum significat. Eyn wort das die tzal bedeut. Słowo ktore liczbę známionuje. Unus, a, um, i eyne. Jeden. Duo duae. duo, ij.

IMIĘ [...] gram. imię każdej rzeczy nomen RN (wykl. przednia).

IMIĘ [...] gram. imię każdej rzeczy nomen RN (wykl. przednia).

JIMIĘ figura composita in grammatica nominum Słożone wyobrażenie jimion ut indecens niesłuszny, impotens niemocny R N2 (mp; av. compono,-ere).

Części mowy wiele są? Ośm. Ktore? Imię, Namiástek, Słowo, Przysłowie, Uczesnik, Złączenie, Przekłádánie, Wdánie.

PArtes orationis quot sunt? Octo. Quae? Nomen, Pronomen, Verbum, Adverbium, Participium, Coniunctio, Praepositio, Interiectio.

Imię co jest? Część mowy z spadkiem ciáło ábo rzecz właśnie ábo pospolicie známionując. Nomen quid est? Pars orationis cum Casu corpus aut rem propriè aut communitérue significans.

Rożność Nominum, Imion. 3. Nomen jest Słowko, przed ktorem kłaść możemy, hic, haec, hoc, ten, tá, to. jáko hic homo, ten człowiek, hic Pater, ten Ojciec, haec Maus, tá ręká, hoc Animal, to zwierzę.

Zaimek używa się za imie osoby lub rzeczy dla uniknienia powtarzania; abo się przydaje rzeczownikowi żeby go dokładniej odznaczyć: ja ty, on, ona, ono i t. d.

Przyimek jest wyraz nieodmienny (str. 5.) kładzie się zawsze przed imieniem, a częstokroć i przed innemi częściami mowy. Niektóre Przyimki czasem przybierają e dla miłego brzmienia, jako bez, od, nad, pod, przez, w, z.

Szt/1854, p. 7 Definition

Ja imię rozdzielam na trzy osobne części mowy, te są: rzeczownik, przymiotnik i liczebnik, gdyż każda z nich ma swoje osobne znaczenie, odmianę i rząd.

Jakie części mowy podciągamy pod ogólny wyraz imię? O. Pod ogólny ten wyraz imię, podciągamy rzeczownik, przymiotnik i liczebnik; t. j. imię rzeczowne, imię przymiotne, imię liczebne.

Kr/1897, p. 43 Definition

Do części mowy odmiennych należą: rzeczowniki, przymiotniki, zaimki, liczebniki i słowa (zwane niekiedy czasownikami). Pierwsze cztery gatunki wyrazów nazywają się także ogólnie imionami.