Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

język indywidualny

Hasło w cytatach: indywidualny język
Język: polski
Dział: Stylistyka (współcześnie)
EJP 1991, 206 Definicja współczesna

Mowa jednostkowa ((idiolekt, język indywidualny, język osobniczy) to odmiana języka etnicznego używana przez jednego człowieka. Zależy ona zarówno od stopnia znajomości słownictwa i gramatyki języka ogólnego, jak i od indywidualnych skłonności do używania w określonej sytuacji określonych wyrazów i do łączenia ich ze sobą w określony sposób.

Cytaty

§ 431. Od dawna językoznawcy stwierdzili, że każdy ma — w pewnym stopniu oczywiście — indywidualny język, a ten indywidualizm objawia się nie tylko w sposobie wymawiania głosek, w doborze form gramatycznych i zwrotów, ale również w doborze wyrazów; zależy to od stopnia wykształcenia, od wychowania domowego, od rodzaju zajęć, od bardzo wielu czynników zewnętrznych i przemijających, ale także i od usposobienia wewnętrznego chwilowego lub stałego.

Zabytki nie potwierdzają mniemania Mesgniena, jakoby imiona typu siemię nie tylko w liczbie mnogiej, ale także w pojedynczej, mogły tworzyć przypadki z wymianą sufiksu tematowego -mien na -mion; zdarzają się takie formy, ale bardzo rzadko, [...]. W zabytkach formy te trafiają się tylko jako odbicie języka raczej indywidualnego, a nie ogólnoliterackiego.

Indywidualny -lni [...] Dziś jednak rozumie się przez stylistykę przeważnie język indywidualny, oczywiście brany pod uwagę nie jako wzór przeciętności, ale właśnie jako okaz odrębności od języka ogółu. NITSCH Wyb. I, 7. [...] // SW. <fr. individuel od individu, a to z łc. individuum = nierozdzielne>.