Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

powiatowszczyzna

Hasło w cytatach: powiatowszczyzny
Język: polski
Dział: Kultura języka (współcześnie)

Cytaty

Wymawianie i wyrażenia różniące się okolicami, nazywamy prowincyjalizmem czyli powiatowszczyzną.

[…] Tak też przechodzą brzmienia: chychotać się […], na: chichotać się […]. Téj dążności nie można uważać za powiatowszczyznę, gdyż brzmienie chi jest upodobnieniem do brzmień gi, ki, czyli analogicznym dalszym rozwojem brzmień […].

[...] Bacząc zaś na to, w czém nasza młodzież tak w ustném opowiadaniu, jako też w piśmiennych ćwiczeniach najczęściéj błądzi, było szczególném zadaniem mojém, wytknąć poniżéj odpowiednich prawideł spaczone i zastarzałe formy, utrzymujące się miejscami jako powiatowszczyzny, a nadto przytoczyć błędy mniéj poprawnych pisarzy, łacinizmy w szyku, niemiecczyzny i francuszczyzny, bez których nasz język,mając swoje rodzime, wiekami ustalone sposoby mówienia, łatwo obejść się może.

Przede wszystkiém zwrócić tu należy uwagę na wymawianie do dziś dnia gminu naszego niektórych okolic (na Szląsku, nad Sanem w Galicyi, w Ostrołęckiéj puszczy itd.) przez a͡n np. wyrazów gamba, wangiel, zamiast wąż — wanz, wanza, manz (są to bowiem powiatowszczyzny po największej części mazurskie), świanty, wyklanty itp. zamiast gęba, węgiel, mąż, wąż, męża, węża, święty, wyklęty.