Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

forma męska

Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)

Cytaty

[…] Przechodzenie jimion rzeczownych osobowych w mianowniku liczby mnogiéj ze stánu osobowego w stán rzeczowości czyli bierności, nazywają gramatycy nasi przechodzeniem formy męzkiéj do żeńskiéj, i to nie bez powodu […].

[...] Rzeczowniki rodzaju męzkiego, tak te, których temát kończy się na spółgłoskę twardą, jako i te, których temát kończy się na spółgłoskę zmiękczoną, bez różnicy czy mianownik liczby pojedyńczéj ma formę męzką […], lub formę żeńską łączą w dopełniáczu liczby mnogiéj końcówkę ov s temátem bez żadnéj jego przemiany [...].

Z tych, rzeczowniki na: um (gimnazyum, kolegium, muzeum), pozostają, w liczbie pojedyńczéj wprawdzie nieodmienne, lecz w liczbie mnogiej odmieniają się wzorowo podług deklinacyi nijakiéj, z wyjątkiem Dopełniacza, który ma formę męską na ów.

§ 815. Bardzo często człon drugi w złożeniu przybiera formę, przystosowaną do rodzaju całości, więc np. formę żeńską zmienia na męską, o ile cały wyraz oznacza istotę rodzaju męskiego, np. krzywonóg zam. *krzywonoga, długouch zam. *długoucho.