Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

złączanie coniugatio

Hasło w cytatach: złączánie słow
Język: polski
Dział: Fleksja, Części mowy (współcześnie)
  • II. Początki polskiej terminologii gramatycznej. Od Odrodzenia do czasów saskich: Kor/1961
  • O imieniu i jegoż przypadkach: Sty/1675

Cytaty

DE CONIUGATIONE O Złączániu słow. Coniugatio názywa się słow przez sposoby, czásy, liczby, osoby stáczánie: jáko: Io vedo widzę, Tu vedi widźisz, Lui vede widzi, Noi vediamo widziemy, Voi vedete widzicie, Loro vedono widzą, to jest złączáć, á tych máją Włoszy cztery.

Pierwsza Coniugatio, poznawa się skończenia czasu przeszłego doskonałego prostego ná aì, májąc długie a przed ostátnią syllabą re, w nieskończonym ábo nieograniczonym czasie [...] Ale niż przystapięmy do staczánia lub złączenia tych czterech Coniugáciy, trzebá nam náprzod przed się wziąć Verba auxiliaria pomocne słowá bez ktorych Włoszy w złączániu słow, nic wskoráć nie mogą.

Zupełnie inaczej wygląda ona w gramatyce włoszczyzny A. Styli [...].

Coniugatio — złączanie, złączenie (s. 65), staczanie, koniugacyja: genus — rodzaj, verbum activum — czyniące, reciprocum — które z przykładaniem namiestnictw [...] się formuje, passivum — przyjmujące, modus indicativus — pokazujący, coniunctivus — przyłączający, imperativus — rozkazujący, infinitivus — nieskończony, nieograniczony (s. 65).