Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

złączenie koniugacja

Język: polski
Dział: Morfologia (współcześnie)
  • Część druga. O częściach dyskursu: Duch/1699
  • II. Początki polskiej terminologii gramatycznej. Od Odrodzenia do czasów saskich: Kor/1961
  • O imieniu i jegoż przypadkach: Sty/1675
  • Verbum: Don/1795
Definicja współczesna

Koniugacja

Cytaty

Pierwsza Coniugatio, poznawa się skończenia czasu przeszłego doskonałego prostego ná aì, májąc długie a przed ostátnią syllabą re, w nieskończonym ábo nieograniczonym czasie [...] Ale niż przystapięmy do staczánia lub złączenia tych czterech Coniugáciy, trzebá nam náprzod przed się wziąć Verba auxiliaria pomocne słowá bez ktorych Włoszy w złączániu słow, nic wskoráć nie mogą.

Konjugacya lub złączenie słowá pomocnego Avoir, Mieć.

Quotuplex est verbum? wielorakie jest słowo? ratione conjugationis, względem złączenia albo sprzążenia, duplex, dwojakie, analogum, rowne, ùt video, jako widzę, et anomalum, i nierowne, ùt sum, jako jestem, fero, noszę, item est triplex, znowu jest trojakie, abundans, obfitujące, defectivum, niedostatnie, et medium, i śrzednie.

Zupełnie inaczej wygląda ona w gramatyce włoszczyzny A. Styli [...].

Coniugatio — złączanie, złączenie (s. 65), staczanie, koniugacyja: genus — rodzaj, verbum activum — czyniące, reciprocum — które z przykładaniem namiestnictw [...] się formuje, passivum — przyjmujące, modus indicativus — pokazujący, coniunctivus — przyłączający, imperativus — rozkazujący, infinitivus — nieskończony, nieograniczony (s. 65).

Nie spełniała tych postulatów nie w tym zresztą celu wydana gramatyka F. Menińskiego. Zrealizował je dopiero F. D. Duchênebillot.

Terminologia [...].

Coniugatio — koniugacyja, złączenie (s. 63): verbum activum — czyniące, passivum — cierpiące, modus indicativus — sposób skazujący, coniunctivus — przyłączający, złączający (s. 65), imperativus — rozkazujący, infinitivus — niedeterminujący, nieograniczony.