Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rodzaj czynności wynikowy

Hasło w cytatach: rodzaj wynikowy, wynikowy rodzaj
Język: polski

Cytaty

Zdarza się [...] często, że czynność zużywa w swoim przebiegu cały szereg rozwijających się po sobie w następstwie czasowem momentów; wtedy zależnie od sposobu jej ujmowania wyrażamy ją w różnych odmianach rodzaju. [...] Jeżeli myśl nie nadąża za stopniowym rozwojem czynności, lecz ujmuje ją koncentratywnie, ześrodkowując uwagę na ostatnim momencie końcowym, wtedy tak uświadamianą czynność wyrażamy za pomocą rodzaju rezultatywnego czyli wynikowego.

Nie możemy się tu bliżej zastanawiać nad systemem prof. Szobera, może jednak nie będzie bez korzyści przedstawić jego całość, tem bardziej, że w „Gramatyce" jest on omówiony w całości, ale niema tam tablicy, któraby zestawiła i unaoczniła poglądowo wszystkie jego szczegóły [...]. Tę tablicę właśnie tu podajemy:

A. Zakres trwania rodzaj 1. niedokonany „ 2. dokonany [...]

D. Przebieg czasowy rodzaj 1. chwilowy, momentalny: mrugnąć

2a. trwały, duratywny dk.: ugasić

b. „ „ ndk.: biec, ugaszać

3.wynikowy, rezultatywny dk.: zbiec, złożyć

Czasowniki (verbum, słowo), wyrazy oznaczające czynności lub stany: Z uwagi na znaczenie odróżniamy: I. Rodzaj (postać, sposób) czynności: [...] B. ze względu na przebieg czasowy , jego charakter i wynik: 1. ★jednokrotny [...]; 2. ★wielokrotny [...]; 23. wynikowy, rezultatywny, osiągnięcie wyniku bez względu na przebieg czasowy, np. stracić.

Wynikowy rodzaj, p. czasowniki I B 23.