Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rodzaj czynności

Hasło w cytatach: rodzaje czynności
Język: polski
Geneza: kalka niem. Aktionsart
Dział: Słowotwórstwo, Semantyka (współcześnie)
EJO 1999, 496 Definicja współczesna

Rodzaj czynności (postać czynności). Niem. Aktionsart. Kategoria semantyczna czasownika wyodrębniona ze względu na sposób, w jaki może przebiegać czynność lub trwa stan. Może się wyrażać za pomocą afiksów (...), odrębnych morfemów leksykalnych lub innych środków gramatycznych.

Cytaty

Rodzaj czynności dokonany i niedokonany; rodzaj jednokrotny i wielokrotny.

Rodzaje czynności: Rodzaj niedokonany: pisałem, brał, dokonany: napisałem, wziął. Rodzaj jednokrotny: pisałem, wielokrotny: pisywałem.

Formy rodzaju czynności wskazują 1) na zakres trwania czynności, 2) na przebieg czasowy czynności, 3) na przebieg ilościowy czynności, 4) na charakter jakościowy czynności i 5) na charakter ilościowy czynności.

Czasowniki (verbum, słowo), wyrazy oznaczające czynności lub stany: Z uwagi na znaczenie odróżniamy:

I. Rodzaj (postać, sposób) czynności:

A. z punktu widzenia jej zakresu (aspekt): 1. ★dokonany, perfektywny, np. zrobić; 2. ★niedokonany, imperfektywny, np. robić.

B. ze względu na przebieg czasowy, jego charakter i wynik.

Przypis: Rozróżnienie rodzajów czynności i przykłady pochodzą z pracy S. Agrella, Przedrostki postaciowe czasowników polskich, M. P. K. J. VIII; terminy polskie zaczerpnięte z [Gramatyki większej St. Szobera].

Rodzaj czynności, p. czasowniki I.

Powiązane terminy