Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

czas przyszły futurum

Język: polski
EJP 1991, 39-40 Definicja współczesna

Czas jest kategorią fleksyjną czasownika [...]. Cz. przyszły [oznacza] akcję mającą się zdarzyć w przyszłości; formy cz. przyszłego często ponadto sygnalizują postawy modalne (por. np. użycie czasu przyszłego w funkcji trybu rozkazującego: Pójdziesz tam natychmiast!).

Cytaty

P. Wiele jest czasow? O. Właściwie mowiąc tylko te trzy są czasy: teraźniejszy, przeszły i przyszły; każda bowiem rzecz albo się teraz dzieje, albo już się stała, albo dopiero będzie. W koniugacyach więcej się Czasow przyda, teraz do zrozumienia Ortografii, ktora następować będzie, można na tym przestać.

P. Co się rozumie przez czas przyszły? O. To, co się będzie działo, jako: przyjdę. P. Jaka jest rożność między składanym i nieskładanym? O. Pierwszy nie tak doskonale i pewnie, w powszechności niby przyszłą rzecz wyraża, jak drugi w szczegulności.

Są niektore tak z osobistych jako też z trzeciosobnych słow, w przeszłych i przyszłych czasach mowiące się bez czasu teraźniejszego, jako: [...] ośliźnie, ociepleje, ettc:

Są niektore tak z osobistych jako też z trzeciosobnych słow, w przeszłych i przyszłych czasach mowiące się bez czasu teraźniejszego, jako: [...] ośliźnie, ociepleje, ettc:

Czas przyszły. Wiedzieliśmy już co znaczą shall i will, i dla czego te słowa ułomne posiłkują innym w czasie przyszłym. [...] will kładzie się z pierwszą osobą, shall z drugą i trzecią liczby pojedyńczéj i mnogiéj, i czas tym sposobem wyrażony nazywa się przyszły rozkazujący.

Forma czasu przyszłego jest złożona z formy osobowej będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą oraz z formy dawnego imiesłowu przeszłego [...] lub z formy bezokolicznika. Wszystkie te trzy sposoby wyrażania czasu przyszłego są na równi używane i jednakowo poprawne.

Forma czasu przyszłego ma też znaczenie czasu przyszłego, tzn. nazywa wydarzenie późniejsze niż chwila mówienia o nim [...]. Czasem nazywa ona wydarzenie następujące po innym wydarzeniu rozgrywającym się w teraźniejszośći, przeszłości lub przyszłości, a wskazanego w drugim zdaniu tego samego zdania złożonego [...] Czynność, o której mówi forma czasu przyszłego, jest wyrażona jako trwająca, nie skończona w przyszłości.