Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

verbum desiderativum

Hasło w cytatach: desiderativa, desiderativa verba, desiderativum verbum, desirativum, verba desiderativa
Język: łaciński
Dział: Części mowy (współcześnie)

Cytaty

Coenaturio, Desiderativum, Gotuję sobie álbo chcę jeść w nocy.

Desiderativa verba, a Grammaticis vocantur meditativa, Ut, Esurio, Chce mi sie jeść, Jadłbych.

Desiderativa Verba, v. Meditativa Verba.

Meditativa Verba apud Grammaticos sunt, quae propensionem, apparatum, & molimen significant, ut Parturio periculum. Cic. Nixurit, qui niti vult & in conatu saepiùs propellitur. Nigid. Dicturio. Macrob. Empturio. Varro. Sic Saturnius, qui meditativa à Desiderativis alia facit, nempè quòd haec affectum tantùm sonare dicat, ut Capesso, Facesso, Petesso, illa etiam effectum aliqui haec confundunt. τὰ μελετητικὰ [tà meletētikà] Meditativa. τὰ ἐφετικα [tà ephetikà] Desiderativa.

Die jenigen welche sonst Meditativa oder Desiderativa genand werden / und einen Willen oder Begierde andeuten / werden durch die wörter /chce m śię es gelüstet mich /oder ich wolte gern / außgesprochen/ und durch ein Unendiges Zeitwort [Verbum infinitum] chce mi śię spáć mich schläffert umbgeschrieben.

[Natomiast te, które nazywane są zazwyczaj meditativa lub desiderativa i wyrażają wolę/chęć lub pożądanie/ochotę, opisywane są przez chce m śię i czasownik w bezokoliczniku [Verbum infinitum] chce mi śię spáć. ]

T.zw. verba desiterativa, znaczeniem odpowiednie łacińskim na urio (esurio pragnę jeść) [...] Desiderativum [...] nie był to właściwie żaden odrębny czasownik, ale tylko futurum odnośnego prostego słowa.

Desiderativa. § 101. Bezokolicznik z czasownikiem w formie osobowej: imieć, mieć wyraża konieczność lub pożądanie wykonania czynności: mamy się grzechów wiarować Gn. Niekiedy jest tu nieco inny odcień znaczenia: wyraża się przez ten zwrot zamiar, oczekiwanie: co się ma przygodzie temu dziecięciu [...].

Nadto wyróżniamy znaczeniowo: verba factitiva [...], verba causativa [...], verba desiderativa: oznaczają chęć, wolę, pragnienie, np. mam, chcę - robić.

Desiderativa, p. czasowniki I B.