Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

stan

Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)

Cytaty

Gdy w rzeczy co postrzegamy, to jest albo jaką rzecz sama w sobie, czyli w swojém przyrodzeniu jest, np. rzeka szeroka, bystra, głęboka, zowiemy to przymiotem lub własnością rzeczy: albo co siłą własną działa np. orzeł leci, rzeka płynie, wiatr szumi, zowie się to sprawą, czynem, czynieniem lub działaniem; albo że doznaje w sobie odmiany jakiej, podlegając działaniu innej jakiej rzeczy, np. drzewo usycha, róża więdnie, lod topnieje, wiatrem obalone sosny, zowiemy to skutkiem. W ogólności rozmaite położenia lub zdarzenia w jakich rzeczy znajdują lub znajdować by się mogły, zowiemy okolicznością lub stanem; np. wczorajszy dzień był bardzo gorący, dzisiejszy jest nieco chłodniejszy, wszystko cośmy powiedzieli o dniu należy do okoliczności, które mu się przytrafiły; i tak wczorajszy był wyrażają okoliczności czasu przeszłego, dzisiejszy jest czasu teraźniejszego; gorący, chłodny okoliczność przymiotu; bardzo, nieco miarę lub stopień tychże dwóch przymiotów.

Przedmiotu stan jest dzielny [...] czy bierny, tj. gdy on tylko zbiorem, stekiem, rzeczą składaną lub myślną (abstractum); np. mak, bób, głóg; - ogród, płot, lud, pułk; - ród, ślub, rozum, dowcip.

Dwa, w stanie zbiorowym bierze końcówki z liczby podwójnej, w stanie rozdzielnym mieszane.

Stan: zbiorowy, rozdzielny.

Zawód: pospolity (dwa, dwie) , znamienity (dwaj), pospolity (dwóch)