terminów gramatycznych online
wyraz
Wyraz. Rozumiany potocznie jako najmniejsza znacząca jednostka jęz. wykazująca względną samodzielność składniową jest w rzeczywistości terminem wieloznacznym, którego definicja zależna jest od płaszczyzny jęz., dla której pojęcie "wyraz" ma być definiowane. Niezbędne jest wyróżnienie co najmniej czterech odrębnych pojęć obejmowanych tradycyjnym terminem: wyraz fonologiczny, wyraz ortograficzny, wyraz gramatyczny, wyraz słownikowy, czyli leksem, wyraz tekstowy. Jako synonimu terminu „wyraz" używa się niekiedy określenia „słowo"
Cytaty
Źle tedy jest tak po francusku mowić [...] cours-je? [...]. trzeba inszego zażyć Wyrazu jak ten na przykład: est-ce que, [...] est-ce que je cours?
Odmienny jest wcale dźwięk samogłoski o, w tych wyrazach obok siebie położonych: moc, módz, — łoże, łóżko, — głownie, głównie.
Na téjże karcie wyraz je, (nasze jest) każe pisać przez e; wyraz zaś je, od jeść, przez é.
Odpowiedzią często w jednym wyrazie zawiéramy zdanie, jak np. czy Piotr był w Kościele? odp. 1. był. 2. tak. 3. nie.
Mała litera napisze się, gdy wyrazy po dwukropku dalszym ciągiem są jednego zdania; np. Człowiek z dwu części uczyniony jest: z duszy i ciała.
A [...] Tak samo brzmi w wyrazach: ancient, dawny, scarce, rzadki [...].
P. Z czego składa się mowa ludzka? 0. Mowa ludzka składa się ze zdań, np. To dziecko uczy się dobrze. P. A zdania z czego się składają? 0. Zdania składają się z wyrazów, które inaczej zowiemy częściami mowy, np. To—dziecko—uczy—się—dobrze.[...] Wyrazy składają się z syllab czyli ze zgłosek, np. To, dzie-cko, u-czy, się, do-brze.
Nazwa osoby lub rzeczy, wypowiedziana lub napisana, to jest: wyrażona, stanowi wyraz.
Napisz: książka. Czy to jest rzeczywista książka? Nie — Co to jest? — Jest to wyraz, służący na nazwanie książki, przypominający mi książkę.
Слово, wyraz, выражаетъ какое либо понятіе или чувствованіе, напр. przyjaciel, morze, skromność, dobry, pięć, ja, szanować, czytający, biała, jutro, między, zatem, ach!, aj!
§ 38. Zasadzie akcentowania przedostatniej zgłoski wyrazu w języku polskim podlegają zarówno wyrazy pojedyńcze czyli niezłożone, np. wiedza, waga, prawda, mówny, ..., jak i złożone, np. samowiedza, równowaga, ludożerca..., ostrosłup, czworokąt, dziwoląg, ludojad.