terminów gramatycznych online
o czyste
Język: polski
- Część II. Rozdz. 4. Pisownia czyli ortografia polska: Jes/1886
- O pismowni w języku polskim: Prz/1816
- Opis fizyjologiczny i rodowód samogłosek: Malin/1869
Cytaty
Coż ztąd, że Lud Litewski wymawia powszechnie Ó, jak czyste O; a Lud Koronny wymawia toż Ó powszechnij, jak czyste U?
Wyznam, że mi się jeszcze nie zdarzyło z niczyich ust, na moje ucho Mowiących, wyrożnić tego osobliwego tonu jotowanej Samogłoski Ó, średniującej między O i U, ani i go sam bez gwałtownej przysady z jasną rożnicą na cudze ucho wydadź nic potrafię , lecz każdy Rodak wygłasza wszystkie słowa, w ktorych się ni taka, ni diaka Samogłoska spotyka, jak nawykł tylko na dwa sposoby, to jest albo przez czyste O, albo przez czyste U, i ci sami, ktorzy samorusznie w pismach zachowują jotowane Ó, czytają mi zawsze jednako: Bug i Bóg, bur i bór, czuł i czół, kul i kół, lud i lód, łudź i łódź, mur i mór, nur i nór, stus i stós, ruż i róż, szkud i szkód, tur i tór, rud i ród, wrzut i wrzód i t. d.
Jeżli nie chcemy bydź dwomyślnemi, [...] piszmyż każde dotąd jotowane Ó nie po Powiatowemu, ani po Wojewodzku, lecz raz po Narodowemu, jak trzeba, albo przez czyste O, albo przez czyste U z należytą ostrożnością w rożnieniu pierwakow jednych od drugich.
Dlá tego téż, skoro w słowiańskiej mowie samogłoska e zostanie pozbawioną jotacyji, samogłoska ta zamienia się na odwrót w czyste o […].
W Mianowniku liczby pojedyńczéj tych rzeczowników jednozgłoskowych, które w Dopełniaczu ukazują o czyste.