Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

numerus pluralis

Język: łaciński

Cytaty

Numerus pluralisliczba w wielu.

Numerus. Liczbá. Numeri nominum quot sunt? Duo. Qui? Singularis, ut hic magister. Pluralis, ut hi magistri.

Numeri verborum quot sunt? Duo. Qui? Singularis, ut lego. Pluralis, ut legimus.

Numeri Nominum quot sunt? Duo. [...] Pluralis, qui plura demonstrat, [hoc est vox plurium significativa, ktory o wielu záraz mowi: Ut hi Fabri, kowale, Caesares] et de duobus aut pluribus loquitur.

I to słowo tè przez è z krèską, jest záwsze u mnie numerus pluralis, á ty singularis.

Numeri nominum quot sunt? Duo. Qui? Singularis, ut hic magister. Pluralis ut hi magistri.

Liczby imion wiele są? Dwie. Które? Jedná/ jáko ten mistrz. Wielka/ jáko ci mistrzowie.

Presque toutes les Nomes ont deux Nombres, le singulier, et le plurier: celui-ei dènote plusieurs choses p. e. Flores, les Fleurs; l'autre en signifie une seule, Rosa la Rose.

[...]

Prawie wszystkie Nomina mają dwie liczby, Singularem et Pluralem: Pierwsza znaczy rzecz jednę v. g. Rosa, Roża. Druga wielość rzeczy wyraża v. g. flores, kwiaty.

Il y a deux nombres, le Singulier, et le plurier.

[...]

Liczby (numeri) są dwie, singularis i pluralis.

Niektórzy używają systemu mieszanego: jedne pojęcia nazywają terminami spolszczonymi, inne obcymi, używając ich in сrudo. Oto np. w ostatnich wydawnictwach krakowskich spotykamy się z taką nomenklaturą: [...] „Pl. accus. w znaczeniu nom. adj. podług deklinacyi rzeczownikowéj”. „Verbum substantivum”. [...] Czemu nie piszą np. attributa, kiedy piszą masculina? Czemu nie piszą np. declinatii substantivialnej, praesens thematu, aoristus, thema praesentis, praeteritum złożone z praes. verbu subst., w pluralu, w singularze, w dualu, konsonanty nazalne, radices i t. d .? Zdaje mi się, że trzeba być tu konsekwentnym i mieć jakąś stałą zasadę: jeżeli już z łacińska mówić i pisać, to czynić to wszędzie i logicznie.

Liczba (numerus): a)pojedyncza (singularis), b)podwójna (dualis), c)mnoga (pluralis).

Pluralis, p. liczba.