Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

zmiana głoskowa

Język: polski

Cytaty

Zmiany głoskowe. Zmiany żywe i historyczne. Wymiany głoskowe (oboczności). Głoski oboczne. Głoska podstawowa i oboczna. Upodobnienie głoskowe (do przedniej głoski czyli wsteczne, do następnej głoski czyli postępowe, pod względem artykulacji krtani, pod względem miejsca artykulacji w jamie ustnej, pod względem stopnia rozwarcia narządów mowy). Stosunek chronologiczny zmian głoskowych. Wzdłużenie (samogłoski podstawowej). Stwardnienie i zmiękczenie spółgłosek. Iloczas. Samogłoski długie i krótkie. Dwugłoski. Półsamogłoski (mocne i słabe). Samogłoska e ruchome. Przestawka głosek.

Zmiany głoskowe. Wyraz żona pochodzi od st. ind. gena. Widzimy tu, że spółgłoska g zmieniła się na ż, samogłoska e na o. Są to tak zwane zmiany głosek historyczne. Niektóre głoski jednak ulegają zmianom żywym n. p. matka, matce, matczyn. W tym wypadku k względem c, cz, jest głoską podstawową, c i cz to oboczności.

Zmiany głoskowe (historyczne), wskutek przyczyn głosowych i analogicznych (np. niosę > niesę, analogicznie do niesiesz, niesie).