Historical dictionary
of grammatical terms online

dwukropek

Language: polski

Quotations

P. Kiedy używa się głosek wielkich? O. Głosek wielkich używa się na początku pisma, po punkcie, znaku zapytania, dwukropku i wykrzykniku. Nazwiska osób, wyraz godność oznaczające, nazwiska krajów, miast, wsi, rzek, piszą się także wielkiemi głoskami [...].

(:) Dwukropek używa się niezawiśle od składu okresu przed wyliczaniem i przytaczaniem jakich wyrazów […].

Dwukropek oznacza mocniejsze oddzielenie zdań jak średnik. Dwukropek kładzie się: 1. Przed słowami jakiejś drugiej osoby, gdy je dosłownie przytaczamy, np. Bóg powiedział: "Niech w gniewie waszym słońce nie zachodzi, ani księżyc nie wschodzi!" 2. Przed wyliczaniem kilku szczegółów do czegoś się odnoszących, np. W szkole uczymy się: religii, języka polskiego, niemieckiego, rachunków, historyi i geografii. 3. Po takiem zdaniu, którego zdanie następujące jest wyjaśnieniem, albo rozwinięciem, albo wynikiem, np. Matematyka jest królową wszystkich nauk: jej ulubieńcem jest prawda, a prostota strojem. Biskup otworzył sąd publiczny: zbiegło się miasto na widok tak niespodziewany i nadzwyczajny.

Piszemy wielką literą: a) Wyraz początkowy każdego okresu, a więc zawsze po kropce, albo też i po dwukropku, mianowicie przed przytoczeniem cudzego tekstu oraz przy wyliczeniach kategorycznych (jak w tym właśnie ustępie); w poezyi początek każdego wiersza.

Piszemy wielką literą: a) Początek każdego zdania (po kropce i dwukropku) a w poezyi każdego wiersza [...].

Znaki pisarskie

(Signaes graphicos — Pontuação) [...]

Dwukropek : Dois pontos [...].