Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

głównik podmiot

Hasło w cytatach: głownik
Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)
  • Część trzecia prawideł gramatycznych, szykownia: Szum/1809
  • III. Krystalizowanie się polskiej terminologii gramatycznej w czasach Oświecenia: Kor/1961

Cytaty

Z ilu części każda się choćby najmniejsza myśl składa? i jak się te części nazywają?

B. Części myśli nazywają się:

1.Głównik (Subjectum), wyraz najgłówniejszy w myśli będący; znajdujemy go na pytanie: Kto? np. Bóg.

2.Opowiednik (Praedicatum), jest to wyraz opowiadający czynność Głównika; znajdujemy go na pytanie: Co czyni? np. stworzył [...].

Imiesłowów na ąc i wszy można tylko wtedy używać, gdy znajdują się w my­śli jakiej dwa słowa, i obadwa do Głownika ściągają się, np. Jan idąc ulicą znalazł dukata; albo: Jan przybywszy do domu zachorował.

Pod koniec pierwszego dziesięciolecia dziewiętnastego wieku pojawia się nowa większa gramatyka polszczyzny T. Szumskiego [...].

Syntaxis — szykownia: ordo — porządek, subiectum — głównik, praedicatum — opowiednik, copula — złącznik, obiectum — przedmiotnik.