terminów gramatycznych online
głos dźwięk mowy
Cytaty
P. Jakim się sposobem Głos łamie? O. W ustach ruszeniem Warg, Języka, Garła.
Aby wydać samogłoskę, potrzeba tylko przepuścić głos przez urobiony dla niej kanał w ustach; dla wydania zaś spółgłoski, potrzeba nadać pewien ruch organom mownym.
Dla wyrobienia zaś spółgłosek nosowych m, n, zapiéramy kanał ust, wpuszczamy głos w kanał nosa, i dopiéro dla brzmienia, już na nosowe zmienionego, kanał ust na nowo otwiéramy.
Przy wymawianiu litery z, skoro natężymy tchu pędzenie, natychmiast głos nasz zamienia się na brzmienie litery s, a zatém brzmienie litery z, jest tylko zmniejszeniem syczenia s.
Co to są samogłoski? Są to głoski, które same, czyli bez pomocy innych głosek wydają głos, czyli brzmienie; głoski a, ą, e, é, ę, i, y, o, ó, u, są samogłoskami.
Znaki pisarskie wskazują, jakich przestanków i jakiego gdzie głosu w mowie użyć należy.
Ua 1. Gdy a w téj dwugłosce słyszeć się daje, u ma naturę w angielskiego, przez co obie zlewają się w jeden głos.
Samogłoska jest to litera, która się wymawia samym tylko głosem, więc wydaje brzmienie pojedyncze. [...] Spółgłoska jest to litera, do wymówienia któréj potrzeba użyć nie tylko głosu, ale jeszcze i narzędzi mownych, jakiemi są: wargi, podniebienie, język, gardło, i dlatego wydają one brzmienie złożone.
Organa mowy dzielą się na:
1-sze organa głosu: płuca i drogi oddechowe, do których należą: oskrzela, tchawica i krtań ze strunami głosowemi,
2-ie organa artykulacyi, nazywane w gramatykach narzędziami mownemi i służące do urabiania głosu: gardziel, jama ustna i jama nosowa; jamę ustną stanowią: podniebienie, mięśnie policzkowe, język, zęby, wargi.
Głos wydają łatwo wszystkie zwierzęta, bo mają organa głosu, zresztą głos wydobywa się sztucznie z rozmaitych narzędzi i instrumentów; mowa jednak jest bardzo trudną, bo zależy od umiejętnego i starannego używania narządów mownych; stąd dzieci niedbałe mówią niewyraźnie, stąd ludzie, którym np. zębów przednich brakuje nie mogą dokładnie wymówić niektórych głosek.