of grammatical terms online
stopniowanie przymiotników, przysłówków
Stopniowanie. Oznaczanie różnic w intensywności cech. W pracach dotyczących stopniowania mówi się na ogół tylko o cechach nazywanych przez przymiotniki i przysłówki, a pomija niesłusznie inne części mowy - rzeczownik i czasownik.
Quotations
Grammatyka jest dwojaka, powszechna i szczególna. [...] Powszechna Grammatyka zawiera takie prawidła, które się we wszystkich językach znajdują, np. stopniowanie, przypadkowanie, czasowanie i szykowanie.
A. Odmian grammatycznych jest siedm. Nazywają się one i znaczą jak następuje:
1wsza: Stopniowanie; jest to podwyższenie Przysłówków albo Przymiotników przez stopnie, np. pięknie, piękniej, najpiękniej; piękny, piękniejszy, najpiękniejszy.
Stopniowanie, comparatio.
Najważniejszą zmianą Przymiotnika jest jego stopniowanie, które bywa dwojakie. 1. bezwzględne, 2. względne czyli porównawcze.
Przez stopniowanie przymiotników rozumiemy więc taką odmianę, która służy do oznaczenia stopnia przymiotu osoby lub rzeczy, np. pobożny człowiek; jeżeli człowiekowi tego przymiotu przybyło, nie mogę już powiedzieć pobożny, lecz powiem pobożniejszy. A gdy mu tego przymiotu jeszcze więcej przybędzie, tak że się między innymi odznaczać będzie, to powiem najpobożniejszy człowiek.
Formy gramatyczne, służące do oddania tych odcieni przymiotów, nazywamy stopniami: równym, wyższym i najwyższym; samą zaś odmianę - stopniowaniem przymiotników; np. stary, starszy, najstarszy.
Stopniowanie przymiotników.
Przymiotniki mają trzy stopnie (gráos): stopień równy — gráo positivo, stopień wyższy — gráo comparativo i stopień najwyższy — gráo superlativo; na prz.: pilny—pilniejszy—najpilniejszy; wysoki— wyższy—najwyższy; piękna—piękniejsza—najpiękniejsza.