Historical dictionary
of grammatical terms online

czas przeszły praeteritum, nie tylko lm.

Language: polski
Etymology: łac. tempus praeteritum
EJP 1991, 39-40 Contemporary definition

Czas jest kategorią fleksyjną czasownika [...]. Cz. przeszły oznacza akcję uprzednią w stosunku do momentu mówienia.

Quotations

PRZESZŁY – 2) gram. przeszły czas preteritum tempus R B3 (mp); przeszły dawny czas preteritum plus quam perfectum, ut amaveram, amaveras RN IIv; przeszły dawny czas preteritum plusquam perfectum, ut amaveram, amaveras R B3 (md); preteritum imperfectum przeszłe niezupełne, ut amabam, amabas, amabat RN IIv i R B3 (md); preteritum perfectum in grammatica przeszłe zupełne, ut amavi, amavisti, amaverunt R B3 (md); preteritum perfectum przeszłe zupełne, ut amavi, amavisti, amaverunt RN IIv. Zob. PRZEJĆ, PRZYSZŁY.

Tempora su[nt] tria, Czasow jest trzy, praesens, terazniejsz[y], út videns, jako widzący, praeteritum, przesz[ły], ut visus, jako widziany, futurum, przyszły, [út] visurus, jako mający widzieć, vide[ndu]s mający być widziany.

O UŻYCIU CZASÓW

Używanie czasów bywa różne, w miarę potrzeby, i możemy powiedzieć: [...]

w Czasie Przeszłym

Chociaż talent był darem natury, jednak nauka go rozwijała, a ciągła wprawa doskonaliła.

Czas przeszły oznacza, że się coś już stało lub działo; np. Czytałem książkę.

Sp. ozn. czasu prz..

Sp. ozn. czasu przeszł..

Czas przesz..

Czas przeszły wydobywa się ze sposobu bezokolicznego, zamieniając jego cechę ć na ł.

Czasów przedniéjszych mamy trzy: teraźniéjszy, przeszły i przyszły, a z tych niektóre mają jeszcze drobniéjsze podziały.

Czasów głównych jest trzy [...]. 2. Przeszły pokazuje czynność w ubiegłym już czasie wykonaną.

Słowo jest w czasie przeszłym wtedy, gdy oznacza, że jego czynność już minęła, np. szedłem [...]..

Czas (tempus) forma czasownika, wyrażająca stosunek chwili czynności do chwili mówienia lub do chwili innej czynności. Ze względu na stosunek czynności do chwili mówienia rozróżniamy czas: ★teraźniejszy (praesens); ★przeszły (praeteritum).