Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

języki ruskie

Hasło w cytatach: ruskie, ruskie języki
Język: polski
Dział: Dialektologia (współcześnie)
  • Historyczna fonetyka czyli głosownia: Rozw/1923

Cytaty

Obok stcrk. i południowo-słow. -ę w dušę kraję, odpowiadającego końcówce -y pni niepalatalnych w ryby vozy, ma język polski w zgodzie z innemi północno-zach. a także [językami] ruskiemi -e z dawniejszego -ě (?), zatem fakt starej dialektycznej różnicy nie ulega wątpliwości.

Ponieważ wszędzie mamy ostatecznie pełnogłoskę po r l (pominąwszy pewne szczególne wypadki), w ruskich językach nadto także przed r l (oro itd.), przeto w zasadzie jest to fakt, który można nazwać metatezą, a która nie mogła się inaczej odbyć jak przez to, że z głoski r przepojonej charakterem wokalicznym (o lub c), a do tego może być długiej, rozwinęło się przed następującą spółgłoską przejściowe, z biegiem czasu silniejące o, e lub podobnie.

Mianowicie widzimy, że we wszystkich językach północnych t. j. lechickich, łużyckich i ruskich (przy czem słowacki i bułgarski tworzą pomost do południowych i czeskiego) przy pierwotnej intonacji akutowej ort olt przedstawiają się jako art alt.

Język polski waz z innemi lechickiemi i północno-zachodniemi różni się od języków ruskich i (ogółem biorąc) południowo-słowiańskich nieobecnością t. zw. l epentetycznego w zgłoskach sufiksalnych.

Struktura fonetyczna polszczyzny uległa w porównaniu z dawniejszym odziedziczonym stanem, wyniesionym z przedhistorycznej polsko-pomorskiej i lechickiej doby, bardzo zasadniczym przeobrażeniom, które nadały naszemu językowi ojczystemu swoiste cechy, wyróżniające go dobitnie od innych słowiańskich, nie tylko dalszych mu, ruskich i południowych, ale także bliżej pokrewnych, północno-zachodnich.