terminów gramatycznych online
akcent ekspiracyjny
Geneza: łac. exspīro 'wydycham', exspīrātĭo 'wydech'
- Głosownia: Kr/1897
- Nauka o głoskach: Szob/1923
- Słownik, tom II (D-G): Dor/1958–1969
Akcent. [...] Akcent oparty na różnicach siły (większa energia artykulacyjna i akustyczna sylaby akcentowanej w stosunku do sylab nieakcentowanych) nazywa się a. dynamicznym (ekspiracyjnym, ekspiratorycznym, przyciskiem).
Cytaty
Język polski posiada akcent albo przycisk w wyrazach polegający na wzmocnieniu głosu przy wymawianiu jednej zgłoski w wyrazie. [...] Akcent taki, właściwy nowszym językom europejskim, nosi nazwę doraźnego czyli wydechowego (ekspiracyjnego), w różnicy od akcentu w językach starożytnych [...], polegającego na podniesieniu tonu i zwanego akcentem muzykalnym, chromatycznym.
Wyróżnianie jednostek fonetycznych może się odbywać albo przez podniesienie tonu albo przez wzmocnienie siły wydechu. Zależnie od tego rozróżniamy akcent toniczny, zwany inaczej muzykalnym lub chromatycznym i akcent wydechowy, czyli ekspiracyjny, zwany inaczej akcentem dynamicznym albo wprost przyciskiem.
Ekspiracyjny [...] ∆ jęz. Akcent ekspiracyjny in. akcent dynamiczny, wydechowy «akcent wyrazowy polegający na zwiększeniu energii artykulacyjnej w czasie wymawiania sylaby akcentowanej»: W językach, w których systemach fonologicznych akcent ekspiracyjny odgrywał dużą rolę, jak w językach germańskich i w rosyjskim, rytmika poezji polega na stałej ilości akcentów w obrębie poszczególnych wierszy. Jęz. Pol. 1939, s. 107.