terminów gramatycznych online
miejscownik przypadek
Locativus (miejscownik). Termin używany przede wszystkim w odniesieniu do jęz. ie. na oznaczenie przypadku wyrażającego, najogólniej, miejsce rozumiane w sensie statycznym, tzn. bez implikacji ruchu.
Cytaty
Zostawiam każdemu swobodę nazwy, jak kto chce, może go mianować: już 7ym, już przyimkowym, już miejscownikiem.
Ile jest przypadków? Język polski ma w obu liczbach po siedm spadków, którym od względów, jakie oznaczają, dano szczególne nazwy. [...] g) Miejscownik kładzie się zawsze z przyimkami na pytania: na kim? w kim? po kim? o kim? przy kim? na czém? w czém? o czém? przy czém? i oznacza istotę, kiedy ją uważamy jako miejsce lub czas, w którym lub przy którym, coś się znajduje, coś się dzieje [...]. Ten przypadek używa się tylko z przyimkiem, inne zaś oprócz mianownika i wołacza mogą się używać z przyimkiem lub bez przyimka.
Jakie przypadki nazywają się bezwzględnemi, a jakie względnemi? Bezwzględnemi są mianownik i wołacz, bo one nie wyrażają żadnego względu,—: dopełniacz, celownik, biernik, narzędnik i miejscownik.
Miejscownik |w Mężu |w Żonie |w Sercu
Wzór 1, mnoga. licz.
Mia. Narody
Pos. Narodów
Cel. Narodom
Bier. Narodów
Woł. O Narody!
Nar. Narodami
Miej. w Narodach
Przypadki mają nawet swe nazwy osobne. Nazwy te są: 1. Mianownik. 2. Dopełniacz. 3. Celownik. 4. Biernik. 5. Wołacz. 6. Narzędnik. 7. Miejscownik. Nazw tych używać będziemy w odmianach rzeczowników.
M. ten
D. tego
C. temu
B. jak Dop. lub jak M.
N. tym
M. (w) tym
Nazwy tych przypadków są: 1. mianownik; 2. dopełniacz; 3. celownik; 4. biernik; 5. wołacz; 6. narzędnik; 7. miejscownik.
Mian. ci nasi bracia, księża.
Dopełn. tych naszych braci, księży.
Celow. tym braciom, księżom.
Biernik = dopełniaczowi: tych braci, księży.
Wołacz = mianow.: nasi bracia, księża.
Narzęd. braćmi, księżmi.
Miejscow. w braciach, księżach.
Wcześniej wyszedł z użycia miejsc. licz. podwójnej, dopeł. utrzymywał się dłużej w języku.
§ 96. Rzeczownik dziecię [...] w liczbie zaś mnogiej ma osnowę deklinacyjną skróconą dzieć- i odmianę taką samą, ja k rzeczowniki rodzaju żeńskiego, zakończone w mianowniku liczby pojedyńczej na spółgłoskę miękką (np. kość), to jest: M. dzieci, D. dzieci, C. dzieciom, B. i W. dzieci, N. dziećmi, Mc. w dzieciach.
W dopełniaczu, celowniku i miejscowniku l. poj. rzeczowników na -ja po spółgłosce piszemy -ji: Arabji [...] natomiast samo -i po samogłosce w rzeczownikach kończących się w mianowniku na ja, jak też na -a lub -j np. szyi, nadziei [...].
Przypadek: mianownik (nominativus), dopełniacz (genetivus), celownik (dativus), biernik (accusativus), wołacz (vocativus), narzędnik (instrumentalis), miejscownik (locativus).
Nazwy przypadków: 1. Mianownik, 2. dopełniacz, 3. celownik, 4. biernik, 5. wołacz, 6. narzędnik, 7. miejscownik.
Nazwy przypadków [...]. Skrócenia M. D. C. B. W. N. Mc.
Miejscownik, p. przypadki.
★Przypadki - formy imion i zaimków, wskazujące na ich funkcję znaczeniową w stosunku do innych wyrazów w zdaniu: 1. ★mianownik (★nominativus) [...], 7. ★miejscownik (localis, ★locativus).