terminów gramatycznych online
rzeczownik żywotny
Cytaty
[...] Przymiotniki z rzeczownikami nieżywotnemi w r. m. położone mają przypadek 4ty jak piérwszy, z żywotnemi zaś ludzkiemi, czy zwierzęcemi zawsze jak 2gi np. kupiłem dobre siodło, i dobrego konia.
Rzeczownik podług przedmiotu, jaki oznacza, może być: Żywotny, który oznacza rzecz żyjącą: człowiek, ptak, zwierz, dziecko, mucha, wąż. Nieżywotny, który oznacza rzecz nieżyjącą [...] Uwaga. Rzeczownik żywotny jest tylko ten, który może poruszać się dowolnie, sam swoją mocą.
Zakończenia w przypadku I-ym wszystkich trzech rodzai rzeczowników żywotnych, t. j. ludzkich i zwierzęcych, oraz rzeczowników nieżywotnych.
Człowiek – uczeń – rolnik – sędzia – żołnierz – koń – orzeł – szczupak – motyl – żaba.
Te wyrazy oznaczają osoby lub zwierzęta — czyli istoty żyjące i nazywają się rzeczownikami żywotnemi. Do rzeczowników żywotnych liczą się też w gramatyce nazwy duchów i bóstw (anioł, Jowisz). Rzeczowniki żywotne dzielą się na ludzkie czyli osobowe (ojciec, syn, siostra) i zwierzęce (koń, pies).
Ale wśród nieosobowych jest dużo takich, które nazywają istoty żyjące, np. pies, motyl, pstrąg, żółw, zaskroniec, jastrząb, wydra, ćma, sowa, jaszczurka. Nazywamy je łącznie z osobowymi rzeczownikami żywotnymi w przeciwstawieniu do wszystkich nazywających istoty nie żyjące, czyli nieżywotnych, np. dom, zeszyt, las, półwysep, góra, burza, rzeka, morze, cnota, postanowienie, związek.