nosowość

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Prz/1816
• KarłT/1885
• Benni/1923
• Nitsch/1923
• Rozw/1923
• Gaert/1927

Nie pominę tu ostrzedz, że nasze bąkliwe czyli przez nos wymawiane Samogłoski Ą, Ę, nigdy nie zaczynają żadnego słowa, i odsamocone od Społgłosek nigdy nie stanowią żadnej złogi w Języku [...], zawsze zaś muszą mieć przed sobą jednę lub kilka Społgłosek, aby duszę złogi stanowiły, np. są, trę, drą, trzęsę i t. d. [...] Ich czyste a odrębne brzmienie, nie zawadzające u nas, ani o M, ani o N, wykazuje się jeszcze ztąd, że po nich w tyj samyj złodze nigdy nie widać żadnej z 5 Społgłosek: J, L, M, N, R, jako z ich nosowością niezgodnych.

Rhinismus Nosowość, Znosowanie.

Znosowanie, Nosowość Nasalirung, Rhinismus.

Ogólnie mówiąc ǫ jest ustną samogłoską o w połączeniu jednoczesnem z nosowością, a ę odpowiednio jest e z podobnie opuszczonem podniebieniem miękkiem.

Wstępne zwarcie krtani znaczę przez ., brak jego przez '; ˛ wyraża nosowość,  ̯ niezgłoskotwórczość: a więc np. i ̯   to nosowe niezgłoskotwórcze i (nosowe j); płynne bezdźwięczne odróżniam przez , [...].

Nie ma oczywiście mowy o tem, aby na całym obszarze słowiańskim, we wszystkich narzeczach były wymawiane jednakowo, bo — pominąwszy ogólne momenty — nosowość szczególnie usposabia do przesunięć artykulacji, a zastępstwo prasłow. nosówek w poszczególnych językach wskazuje rzeczywiście na różnice dialektyczne.

Daleko częstszym objawem niż zanik nosowości jest jej drugorzędne, etymologicznie nieuzasadnione wprowadzenie, zwłaszcza w nowszym języku i narzeczach.

Zasadniczo jest zrozumiałe, że opuszczenie języczka (uvula), które jest warunkiem nosowości, bardzo łatwo może być pod wpływem poprzedzającej lub następującej nosowej głoski przetrzymane lub wcześniej uskutecznione i w ten sposób na głoskę ustną rozszerzone.

Rynizm, nosowość.