terminów gramatycznych online
składnia dział gramatyki
Geneza: kalka; łac. syntaxis, z grec. sýntaxis
Składnia (syntaktyka). W tradycji gramatycznej obok morfologii dział gramatyki, którego przedmiot stanowiło łączenie się wyrazów w zdaniu [...]. Współcześnie przez składnię rozumie się teorię, która formułuje reguły tworzenia wyrażeń złożonych z wyrażeń prostych o funkcji ekstratekstualnej (semantycznej).
Cytaty
Składnia będąc jedną z ważniejszych części Głoskowni, wskazuje nam przyczyny i sposoby łączenia wyrazów pod względem szyku, zgody, i rządu; wyszczególnia, gdzie który z nich i dlaczego umieszczać, gdzie jakiej użyć odmiany, iżby w składzie swoim, utworzyły wysłowienie jasne, ścisłe, i zgodne z tokiem mowy zwyczajnej, ludzi wykształconych.
Składnia uczy łączyć wyrazy w zdania.
Przedmiotem składni jest wyłożyć prawidła wydobyte z uwagi nad językiem i powszechnego użycia, podług których wyrazy łączą się ze sobą dla utworzenia porządnego zdania. Prawidła te tyczą się zgody, rządu i szyku.
SKŁADNIA. (СЛОВОСОЧЕТАНIЕ). [...] 1.Składnia zawiera zasady łączenia wyrazów.
Składnia dzieli się na dwie główne części, z których pierwsza obejmuje przepisy łączenia wyrazów w zdaniu ( словосочетанiе), druga zdań w okresie (сочетанiе предложенiй). Pierwsza część daje się znowu podzielić na prawidła okazujące: a) Zgodę wyrazów w odmianach grammatycznych, b) Zawisłość jednych wyrazów od drugich, c) Sposób szykowania wyrazów; czyli króciéj mówiąc, składnia dzieli się na składnię zgody (coгласованiе словъ), rządu (управленie) i szyku (размѣщенiе словъ).
Część grammatyki mająca na celu nie wyrazy lecz zdania nazywa się składnią, czyli nauką składania pojedynczych wyrazów w całość, wyrażającą myśl.
Składnia grammatyczna uczy jak składać, czyli łączyć wyrazy, aby dokładnie wypowiedziały myśl naszą.