Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

kreska diakryt

Język: polski
Geneza: od krysić, kresić 'robić kreski, linie'

Cytaty

Kréska położona nad a w słowie kadź, dla ostrzeżenia czy kadź znaczy naczynie do piwa, czy téż jest czasownikiem (kadzić kadź), jeżeli nie masz różnicy w brzmieniu; byłaby tém samém, czémby było znamię jakie dodane, w témże słowie i w tymże samym celu, do litery k.

Zły był dawniéj nałóg pisać kréskę nad a otwartém, gorszy teraz nie pisać nad żadném, a najgorszy nie wydawać nawet w wymawianiu téj różnice.

KRÉSKI. Obacz Znamiona.

[...] Tutáj widzimy, że Mroziński nie bez słusznego powodu potępiá dwojaki sposób, w jaki oznaczámy jedno i to samo brzmienie ń już za pomocą kréski, już za pomocą postaci i. Aby téj niedogodności zaradzić, nie ma jinnego środka, jak tylko przyjąć jednolitą postać na oznaczenie zmiękczonego n, bez kréski; boć skoro przyjmiemy takową postać, np. n, wtedy nie będzie nám potrzeba ani kréski nad n, ani samogłoski i jako znaku miękczeniá poprzedzającéj spółgłoski przed samogłoską, tj. napiszemy: kon, kona [...].

Między samogłoskami wyróżniamy: 1) czyste (otwarte): a, e, i, o, y; 2) nosowe: ą, ę; 3) ściśnione (oznaczane u góry kreską): ó, e.