terminów gramatycznych online
kreska diakryt
Geneza: od krysić, kresić 'robić kreski, linie'
Cytaty
Teraz używają jednej tylko kreski nad Samobrzmiącemi, dla wytchnięcia różnego uderzenia, w rzeczeniach różnego znaczenia, a jednego wymawiania, i podkówki nad Й. dla objawienia krótkości.
Nadwierszowanych znakow dwa w używaniu. 1.) Kreska dla pokazania różnej mocy w podobnych rzeczeniach: потóмъ, potym, i пóтóмъ, potem [...] 2.) Podkówka nad Й.
Kréska położona nad a w słowie kadź, dla ostrzeżenia czy kadź znaczy naczynie do piwa, czy téż jest czasownikiem (kadzić kadź), jeżeli nie masz różnicy w brzmieniu; byłaby tém samém, czémby było znamię jakie dodane, w témże słowie i w tymże samym celu, do litery k.
Zły był dawniéj nałóg pisać kréskę nad a otwartém, gorszy teraz nie pisać nad żadném, a najgorszy nie wydawać nawet w wymawianiu téj różnice.
KRÉSKI. Obacz Znamiona.
Tu Spółgłoski miękkie ukształtowały się z obojętnych, a to za pomocą zmiękczającego i, które było po Spółgłoskach obojętnych, to i znikłszy utaiło się w też spółgłoski obojętne i uczyniło je miękkiemi , miękkość zaś ich oznacza kreska u góry.
W ogóle więc spółgłosek miękkich, co oznaczają się kréskami, łagodzą się wyraźném i z doliczonemi trzemi w wyrazach obcych, będzie osiemnaście.
Zasadą jej jest, by każda głoska była wyrażona tylko jedną literą, przy czem używa się następujących znaków rozróżniających:
´ kreska nad literą (ć, ś, b́, ḿ) oznacza miękkość spółgłoski;
´ kreska z boku litery (s', z') — mniejszy stopień miękkości;
ˏ kreska pod literą (l̗, r̗) — bezdźwięczność spółgłoski;
| kreska przed znakiem samogłoski od góry (|a) — zgłoskę z przyciskiem głównym;
| kreska przed znakiem samogłoski od dołu (|a) — zgłoskę z przyciskiem pobocznym; [...]
¯ kreska pozioma nad literą (ā) — długość samogłoski.