Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

znaczenie

Język: polski
EJP 1991, 406 Definicja współczesna

Znaczenie - pojęcie używane w kilku dyscyplinach naukowych [...] i definiowane rozmaicie przez różne szkoły i kierunki. Najogólniej z. można określić jako stronę treściową znaku [...].

Cytaty

P. Jakże poznać słowo z dwoch złożone? O. Bo chcąc je rozłączyć, to albo jedno z nich nic nie będzie znaczyć, albo jeżeli oba będą co znaczyć, to by je potrzeba inaczej ułożyć; naostatek to słowo nie ile razy się łączy z imieniem przydatnym zawsze się staje słowo składane (jedno słowo składające), tak jak w Łacińskim in. nap: chcąc rozłączyć następujące słowa: rozpowiadać, obnoszę, przechodzę; pierwsze słowka: roz, ob, prze nic nie znaczą. Te zaś bez-sen-ny, wiele-władny choć mają niejakie znaczenie, chcąc jednak aby miały doskonałe, potrzeba by je tak ułożyć: bez snu, wiele władnący.

Znaczenie przekładań nierozłączających się w słowach składanych.

Dwojaki jest Rodzaj słów Francuzkich: Męzki i żeński, Słowa Francuzkie do którego rodzaju należą, poznajemy albo z znaczenia albo z zakończenia.

Z Znaczenia.

Męzkiego Rodzaju są: I. Imiona Bożków, Aniołów, Mężów, także Imiona urzędów samym męszczyznom służących [...]. II. Imiona czas znaczące [...].

Rozdział IV. zawiera Zaimki z ich znaczeniami. Uchyliłem atoli z między nich Zaimek pytający, gdyż się pospolicie zapytuje Zaimkami względnemi. Spadkowanie Zaimków nieforemnych, i t. d. wyrażono tu nieco obszerniej niż w innych dotąd Grammatykach.

Jednak niektóre i stopniujące się przymiotniki tworzą tego kształtu przysłówki np. pocichu zamiast pocichemu, pomału zam. pomałemu, potrzeźwu zam. potrzeźwemu: ale, jak widziémy, ten kształt jest raczéj obfitości, niż istotnéj potrzeby: bo one znaczą tyle; co cicho, trzeźwo: pomału zaś inné znaczenie przybrało.

Oprócz brzmienia różnią się jeszcze wyrazy podług swojego znaczenia […].

Akcenty [...] Znaczenie wyrazu w wielu wypadkach zawisło od tonu, w jakim je wymawiamy, zależnie od naszego psychicznego stanu w danej chwili. Zdanie: „Ja cię nauczę”, może oznaczać zarówno obietnicę, jak i groźbę. Tu decyduje ton.

II. Nauka o wyrazach. A. Nauka o znaczeniu wyrazów. Wszystkie wyrazy w naszej mowie dadzą się podzielić na dwie grupy: 1. Wyrazy samodzielne t.j. takie, które same przez się mają wyraźne znaczenie (ojciec, dom, praca, żyję, dobry, śpiewać, pięknie itd.). 2. Wyrazy niesamodzielne zaś nie mają same przez się znaczenia wyraźnego (do, od, przez, gdyż itd.).