terminów gramatycznych online
zgłoska
Zob. sylaba
Cytaty
Tenże przyimek, gdy oznacza kierunek ruchu ze środka rzeczy jakiej wychodzącego, zwykle się zastępuje zgłoską wy. Np. Wyjść z domu.
Po łącząc się w jeden wyraz z przymiotnikami, tworzy przysłówki sposobowe (odpowiadające na pytanie jak?). Przymiotniki w takim razie biorą się z zakończeniem 3. prz. z którego w przymiotnikach na ki zakończonych zgłoska em wyrzuca się. Np. Podawnemu, poojcowsku, pogrecku i t. p.
Niemiłe brzmienie w mowie polskiéj tworzy się, gdy staną obok siebie wyrazy: a) Zakończone na jednakowe zgłoski, a mianowicie gdy zgłoski te są zakończeniami przypadków zależnych. Np. Tego znakomitego i nieporównanego męża.
Głos samogłoski urobiony jednym tchnieniem płynącego z ust powietrzá, sám lub w połączeniu już s poprzedzającym, już z następujący brzmieniem spółgłoski lub spółgłosek, zowie się zgłoską czyli sylabą, np. a, bo, to, báb, pot, od, skop, krok, skárb itd. są zgłoskami [...].
[...] Z mojego zaś przeglądu piérwiástków słównych wypływá to spostrzeżenie, które stáwiám jako zásadę, że każdy piérwiástek słówny, a ráczéj jiminowo słówny, składać się musi przynájmniéj z jednéj zgłoski, w któréj skłád wchodzi jedna spółgłoska, [...] albo przynájmniéj dwie spółgłoski, [...] a stąd wypływá, że jednozgłoskowość nie jest bynájmniéj, jak sądzi prof. Bopp, koniecznym warunkiem budowy piérwiástków słównych, ale ráczéj dwugłoskowość, którą za nájmniejszą miarę jich objętości przyjąć náleży, nie wchodząc w to, czy ta dwójka wchodzącá w skłád piérwiástku słownego skłádá się z dwu spółgłosek, [...] czyli téż ze spółgłoski i samogłoski [...].
[…] Jeżeli w rzeczownikach żeńskich końcowá zgłoska ɳa następuje po samogłosce, wtedy ɳ náleży do piérwiástku, a zaś końcowe jest jasne […], z wyjątkiem pieszczotliwych męzkich na o i żeńskich na a, w których ɳ jest pogłosem […].