Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

spójnik

Język: polski
EJO 1999, 545 Definicja współczesna

Spójnik. Wyraz pomocniczy pełniący prymarnie funkcję wskaźnika syntaktycznego. Wiąże składniki zdaniowe w zespoły zwane zdaniami złożonymi bądź składniki wyrazowe wewnątrz zdań pojedynczych.

Cytaty

Główne warunki Szykowania wyrazów są: aby przymiotniki, imiesłowy, zaimki, słowa, nie zbyt odległe były od swoich rzeczowników [...]; nareszcie, aby wyrazy rządzone od rządzących, słowa od spójników, imiona rzeczowne od przyimków i t.p. nie były zbyt oddalone.

Spójnik: aby, żeby, iżby, kładzie się ze słowem czasu przeszłego, chociażby mowa była o czynności teraźniejszej lub przeszłej, np. proszę, żebyś to zrobił, chcę żebyś pisał [...].

Zdania przydane względem głównego są podrzędnemi (подчинительныя); a zaś główne zdania, połączone między sobą spójnikami, spółrzędnemi (сочинительныя). Spółrzędnemi mogą być także zdania przydane, uważane względem siebie samych, nie zaś w stosunku do głównego.

Zdania dopełniające, zaczynające się od spójnika że, mogą się także skracać na rzeczowniki.

Spójniki (conjuncções) są części mowy, które łączą czyli spajają z sobą dwa wyrazy albo dwa zdania. Przykłady spójników:

e i, a | ainda que, ... choć [...].

Spójnikiem nazywa się wyraz nieodmienny, który wiąże dwa wyrazy lub dwa zdania.