terminów gramatycznych online
wymawiać (się), wymówić (się)
wymowiać, wymowić
Cytaty
Co wadzi ku każdyj figurze z osobna, słów kilka na przykłád przywiéźć, s ktorych by się mogło okazać, jaki dźwięk kazdyj litery jest, i jakoby miała być wymáwiána.
[...] ii Zaś dwoje (mowię krotkié) wymáwiájmy jako gdy mowiem kij, lij, bij, pij.
ij [...] Mało to nie takié jako ii iedno że się nie tak jaśnie wymáwiá oboje jako ii, a k temu może być zarás z drugim wokáliszem wymówiono, czego ii nie może, jako przykłády okazują.
E [...] Niewieścim to zowią, któré cáłe milczy [...]. Ale [...] przed wokálámi [...] wymawiać się powinno [...]. náp. Creature stworzęnié.
Męskié e Fráncuzi dzielą ná troje. Pierwszé zowią fermé, jákoby zámknięté álbo ściśnióné, dla tego że ná niego nie bárzo ustá otwieráją ále ściśnionymi wymawiáją.
Akcent ostry daje się nad literami: ć, ń, ś, ź, gdy się tak cienko i delikatnie wymawiać powinny, jak gdyby po nich litera i następowała.
Dawniej ten akcent kładł się też nad literami, p, p, w, w tych i tym podobnych słowach: jedwab, karp, krzew; [...]. Ze jednak takich słow mało się znajduje, i w tych co są, niezbyt znacznie błąd wydaje się, choćby kto te litery b, p, w, tak wymawiał, jak bez akcentu wymawiać się zwykły, akcent pospolicie bywa opuszczony.
E. bez akcentu wymawia się głośno i otwartemi ustami, jako: mieć, siedź, czasem po i zamilcza się np: miedź, sieć, mowi się jak: midź, sić.
r. przed ż opuszczać jest właściwa, osobliwie źle wymawiającym, i innym jednak przytrafia się, np. gżech za grzech; bżeg za brzèg.
W razie gdy przyimka jednozgłoskowego zakończonego na spółgłoskę, nie można łagodnie wymówić przed wyrazem, mającym na początku kilka spółgłosek, przydajemy mu głos eufoniczny -e; i tak: za ostro brzmi.