Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

wymawiać (się), wymówić (się)

Język: polski
Ewolucja terminu

wymowiać, wymowić

Cytaty

Co wadzi ku każdyj figurze z osobna, słów kilka na przykłád przywiéźć, s ktorych by się mogło okazać, jaki dźwięk kazdyj litery jest, i jakoby miała być wymáwiána.

[...] ii Zaś dwoje (mowię krotkié) wymáwiájmy jako gdy mowiem kij, lij, bij, pij.

ij [...] Mało to nie takié jako ii iedno że się nie tak jaśnie wymáwiá oboje jako ii, a k temu może być zarás z drugim wokáliszem wymówiono, czego ii nie może, jako przykłády okazują.

Znájdują się w języku włoskim dwádzieścia liter, ktore sie w ten sposob wymawiáją.

Wokałámi názywać będźiemy te litery, sáme przez się brzmiące, bez ktorych żadnego słowá wymowić nie możemy.

H cieńkiem tchnieniem áby zgołá nie słycháć dzwięku wymowienia, wymawiáć będziesz jáko Herba Erba Trawá [...].

[...] zkąd my kładliśmy czasém th a czasém t nie iżby się tak wymawiać miało, ale iż bliżéj brzmienia tégo wyrazić nie mogliśmy.

Jan jadł jabłka jadowite, on był łagodny. Ostatnie wyrażenie przez wielu za błąd uznane, tém się da usprawiedliwić; iż łatwo język lub gardło w jednakiém położeniu dwie głoski może wymówić.

Są jednak zdarzenia, w których ten środek staje się niedostatecznym, z powodu że odmienne litery niekiedy jednakowo lub przynajmniéj zbliżonym do siebie wymawiają się sposobem.

W razie gdy przyimka jednozgłoskowego zakoń­czonego na spółgłoskę, nie można łagodnie wymówić przed wyrazem, mającym na początku kilka spółgłosek, przydajemy mu głos eufoniczny -e; i tak: za ostro brzmi.