Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rzeczownik męski

Język: polski

Cytaty

Ponieważ pogłos c w rzeczownikach męzkich jako téż i d jest tylko zmiękczeniem głosek k, g, przeto według analogiji cłoɣece i Boże rzeczowniki osobowe męzkie zakończone na c […], jako też ksąđ mają w wołaczu: ɦłopce, kupce, ksęƶe.

[...] Ta okoliczność zaś, że pęć itd. mają formę rzeczowników liczby pojedyńczéj, dała powód, że końcówkę u łączym z liczebnikami w celowniku, pomimo że pęć itd. mają formę żeńską, a końcówka u jest główną końcówką celownika rzeczowników nijakich, i poniekąd w naszym języku, męzkich.

Męskie, niektóre polskie, a po większej części łacińskie używane rzeczowniki z zakończ. ż ta, odmieniają się podług 1 prawidła i wzoru tu wyż. w dziale.

Przeszło 150 takich łatanych rzeczowników męskich.

W pisowni koniecznie się wymaga, zamieniając rzeczowniki męskie, żeńskie, i średnie na zbiorowe, nie kaleczyć składu rzeczowników tychże, gdzie z, dz, c, na końcu jest rzecz. zostaje niezmienną, osobliwie w następnych rzecz. Mąż, męża męz-stwo; męż-ny, a nie męsny męstwo i t. d.

Dotychczasowa zasada jest tu taka: Przymiotnik, odnoszący się do rzeczownika męskiego, kończy się w Narzędniku i Miejscowniku liczby pojedyńczéj na-ym lub -im.

Trudności przedstawiają nazwiska na -e, odmieniane według wzoru rzeczowników męskich.