Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rzeczownik męski

Język: polski

Cytaty

Rzeczowniki męzkie przypadkują się podług 7 następujących wzorów.

Ponieważ więc rzeczowniki męzkie kończą się na spółgłoski, łącząc je przeto z cechą zdrobniałości, nie okrzesujemy ich z końcowych głosek, czyli z ich piętna rodzaju męzkiego: pies pies-ek, las las-ek, młyn młyn-ek.

[...] przetwarzając zatém rzeczowniki żeńskie i nijakie na wyrazy zdrobniałe, uskuteczniamy dwa działania [...].

Rzeczownik [...]— męzki, gdy jest nieżywotny, a należy podług swego zakończenia do rodzaju męzkiego, np. grad, grat, i t. d. lub gdy się ogulnie i bezwarunkowo mówi o Rzeczowniku tego rodzaju, obejmując wszelkie jego gatunki żywotne, nieżywotne i t. d. — żeński, gdy jest nieżywotny, lub gdy się ogulnie i bezwarunkowo mówi o Rzeczowniku tego rodzaju, obejmując wszelkie gatunki jego i zakończenia.

FORMA SPADKOWAŃ.RZECZOWNIKI MĘZKIE dzielą się na cztéry Przedziały mające w 5tym. spadku liczby pojedyńczej e, ie, u, iu, ju [...] PRZEDZIAŁ I. [...] Pawle!,[...] PRZEDZIAŁ II. [...] Kapłanie [...] PRZEDZIAŁ III. Dziedzicu! [...] PRZEDZIAŁ IV. [...] Gołębiu! [...] Kraju!

Wołacz zaś Rzeczowników męzkich równy jest Miejscownikowi.

Podobnaż składnia zachowuje się w takich zdarzeniach, do których rzeczowniki męzkie dają się zastosować.

Dotychczasowa zasada jest tu taka: Przymiotnik, odnoszący się do rzeczownika męskiego, kończy się w Narzędniku i Miejscowniku liczby pojedyńczéj na-ym lub -im.