Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

gradus superlativus

Język: łaciński

Cytaty

PRZEWYSZSZAJĄCY (lub PRZEWYSZAJĄCY) [...]- 2) gram. superlativus gradus stopień przewysz(sz)ający ut doctissimus jako nauczeńszy R H3v (md); superlativus <gradus> Nadwysz(sz)y stopień, przewysz(sz)ający ut doctissimus nauczeńszy RN (wykl. przednia);[..] RN (k. tyt.); [...] R h1v [..] R X2v (md). Zob. NADWYSZSZY, NA WYSZSZY, POWYSZSZONY, WYSOKI.

Comparativus cui casui seruit? Ablativo utriusque numeri sine praepositione. Quomodo? Dicimus enim, doctior illo vel doctior illis. Superlativus cui? Genitivo tantum plurali, vel collectivo singulari. Quomodo: Dicimus enim doctissimus Poetarum, vel optimus plebis.

Da superlativi gradus? ut doctissimum vel doctissime.

Adiectiva compárują się, to jest, stosowywáją się, przez Gradus, stopnie, ktorych jest trzy: [...] Superlativus najwyższy, ktory ják najwięcej wyznacza, á pochodzi, tákoż, à Casu Positivi, ná I, przydawszy SSIMUS, jáko doctissimus najuczeńszy; á ma trzy zákończenia, US, A, UM, ták jáko Positivus, ma trzy swoje zákończenia.

Porównywámy częstokroć osoby i rzeczy ze sobą pod względem przyznawanych jim przymiotów, których stopień może być większy w jednéj rzeczy od stopnia tego samego przymiotu w drugiéj rzeczy. Dlá tego gramatycy słusznie pod tym względem dzielą przymiotniki na trzy stopnie, które nazywają: równym (positivus), wyższym (comparativus) i najwyższym (superlativus) [...].