terminów gramatycznych online
osoba pierwsza
Osoba. Kategoria gramatyczna o funkcji wskazującej (deiktycznej), jeden z podstawowych środków jęz. aktualizacji wypowiedzenia. [...] Pierwsza os. identyfikuje partycypanta zdarzenia z mówiącym, druga - ze słuchaczem, trzecia - wskazuje, iż partycypant zdarzenia nie jest identyczny z żadnym z uczestników aktu porozumiewania się językowego.
Cytaty
P. Wieleż jest Osob? O. Trzy: Pierwsza jest ta ktora mowi. Druga jest ta do ktorej mowią. Trzecia jest ta o ktorej mowią.
Głoska ę pisze się:
1) W pierwszej osobie we wszystkich formach czasowania; wyjąwszy pierwszą formę, np. daję, piszę; (w 3ciej osobie pisze się e, np. daje, pisze.)
1wsza i 2ga osoba l.m. formuje się zawsze z drugiej trybu rozk., np. znaj, znajmy, znajcie; ciągnij, ciągnijmy, ciągnijcie, i t. d.
Kiedy pierwsza Osoba kończy się na e, [...] w Zapytaniu [...] trzeba [...] owemu e akcent przydać, na przykład; je parle mówię, parlé je? czy mówię?
1sza osoba, która mówi, zastępuje się zaimkiem: ja, my.
Os. 1.
Do każdego sądu czyli zdania wchodzą ludzie czyli osoby, którzy takowe o rzeczach wydają; to samo dzieje się przy odmianie słów przez osoby; istotnie wchodzi ich tam trzy: piérwsza która mówi, może się nazwać czynną, druga do któréj jest mowa, może się nazwać nijaką, trzecia o któréj jest mowa, może się nazwać bierną.
Osób czy wyraźnych, czy domyślnych w każdéj liczbie mamy trzy: piérwsza która mówi zowie się: ja, my, druga do któréj się mówi, zowie się: ty, wy, trzecia o któréj się mówi, może być osoba, on, ona, ono, oni, one, lub sama rzecz, np. ojciec, matka, dziécię; ojcowie, matki, dzieci i t. d.
Posługa trzecia, dotychczasowa osoba piérwsza, w któréj sprawotwórca mówi o osobie, np.: ja kocham was, zwać się może osobistą.
Posługa piérwsza omowna. Osoba trzecia. Posługa druga tykająca . Osoba druga. Posługa trzecia osobista . Osoba piérwsza.