Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

motio
Hierarchia Dzieła

Język: łaciński
Dział: Fleksja, Morfologia (współcześnie)

Cytaty

DonCul/1560, s. [20] Definicja

Quid est Motio? Est generis in genus, uocis in uocem mutatio. Quot modis moventur adiectiva? Tribus. Aut per tria genera, et per tres terminationes, ut hic doctus, haec docta, hoc doctum. Aut per tria genera et per duas terminationes, ut hic et haec fortis, et hoc forte. Aut per tria genera et per unam tantum terminationem, ut hic et haec et hoc foelix.

[Czym jest "motio"? Jest to zmiana rodzaju w rodzaju, słowa w słowo. Na ile sposobów odmieniają się przymiotniki? Na trzy. Albo przez trzy rodzaje i trzy końcówki, jak "hic doctus", "haec docta", "hoc doctum". Albo przez trzy rodzaje i dwie końcówki, jak "hic/haec fortis" i "hoc forte". Albo przez trzy rodzaje i tylko jedną końcówkę, jak "hic/haec/hoc felix".]
Mora/1592, s. [8] A4v [12] Definicja

Quid est Motio? Est Generis in Genus et Vocis in vocem deductio et permutatio, hoc est, Est nominis adiectivi per Genera ac terminationes variatio. Ut, Verbi gratia, hic doctus: haec dota: hoc doctum. Uczony, Uczona, Uczone.

[Czym jest "motio"? Jest to wyprowadzanie i zmiana rodzaju w rodzaj i słowa w słowo, to jest, odmiana imienia przymiotniego przez rodzaje i zakończenia.]
Rot/1616, s. [68], [69] [68-69]

Motio Adjectivorum [...] Motio Substantivorum. R. Also: Masculina. Bóg Gott. Foeminina. Bogini Göttin.

Men/1649, s. 9

Accidentia nominis hoc loco explicanda sunt septem: genus, motio, species, comparatio, casus, numerus, declinatio.

Don/1649, s. [118] Definicja

Quid est Motio? Est generis in genus, vocis in vocem mutatio. Quot modis fit motio? Tribus,primò, per tria genera et per tres terminationes, ut hic doctus, haec docta, hoc doctum. Secundo per tria genera, et per duas terminationes, ut hic et haec fortis et hoc forte. Tertiò,per tria genera et per vnam terminationem, ut hic et haec et hoc felix, prudens, solers.

[Czym jest "motio"? Jest zmianą rodzaju w rodzaj, głoski w głoskę. Na ile sposobów zachodzi "motio"? Na trzy, pierwszy - przez trzy rodzaje i przez trzy zakończenia, jak hic doctus, haec docta, hoc doctum. Drugi - przez trzy rodzaje i przez dwa zakończenia, jak hic, haec fortis i hoc forte. Trzeci - przez trzy rodzaje i przez jedno zakończenie, jak hic, haec. hoc felix, prudens, solers.]
Gut/1668, s. 5

Die Aenderung. (Motio)

Gut/1669, s. 36

Die Aenderung/ [Motionem] Ruszánie.

[Die Aenderung/ [Motionem] Ruszánie.]
Gut/1669, s. [27]

Aenderung / Motio, Ruszánie.

Sty/1675, s. 24

DE MOTIONE DE GENERE IN GENUS. O Przemiánie rodzáju Męskiego, w rodzaj Białogłowski.

Malcz/1687, s. 22

De motione Nominis Substantivi.

[Mocja rzeczowników.]
Woy/1690, s. 5

Accidentia Nominis vulgo numerantur octo: Motio, Genus, Comparatio, Numerus, Casus, Declinatio, Figura, Species.

Raph/1698, s. 5

Es sind aber 8. Stücke bey einem jeglichen Nomina wohl zu mercken, nemlich: Motio, Genus, Comparatio, Numerus, Casus, Declinatio, Figura, Species.

[Przy każdym nomen (rzeczowniku i przymiotniku) należy zwrócić uwagę na 8 kategorii, mianowicie motio, genus, comparatio, numerus, casus, declinatio, figura, species.]
Cell/1725, s. 3

Nominis Accidentia, są siedm: Qualitas, Genus, motio, Comparatio, Numerus, Casus, Declinatio.

Powiązane terminy