Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

inwersja zmiana szyku

Hasło w cytatach: inwersje
Język: polski
Dział: Składnia, Stylistyka (współcześnie)
  • O łagodzeniu języka (K. Brodziński): Rozp/1830
  • Przestrogi, narzekania i upominania starszych! (słuchaj!): Oż/1883
EJO 1999, 262 Definicja współczesna

Inwersja (permutacja składników konstrukcji syntaktycznej). Rodzaj linearnego uporządkowania (szyku) wyrażeń odmienny od szyku neutralnego, czyli prymarnego.

Cytaty

Polski język, dążąc do podobnego udoskonalenia, ma do tego środki: 1. Zmiękczanie, lub stwardzanie spółgłosek. 2. Dodawanie lub wypuszczanie tychże spółgłosek, lub samogłosek. 3. Zamiany wszelkich głosek podług potrzeby na inne. 4. Wyrzucanie lub dodawanie do wyrazu całych syllab na początku, lub na końcu onego. 5. lnwersje wolniejsze w języku polskim, niż w innych żyjących europejskich; i te dla harmonii mowy są najważniejsze. [...] Ostatnie, mało do grammatyki, a tém mniéj do ortografii należą.

Czartoryski Adam kże. „Inwersje czyli przestawiania słów nie są zabronione, te zaś potoczystości i miło-brzmieniu języka wielce sprzyjają i t. d.”.