terminów gramatycznych online
wyobrażenie złożone
Język: polski
- Die Wortforschung (Etymologia) Słowá wykładająca náuká: Gut/1668
- Die Wortforschung [Etymologia] Słowa wykładająca nauka: Gut/1669
- II. Początki polskiej terminologii gramatycznej. Od Odrodzenia do czasów saskich: Kor/1961
- Nomen: Don/1649, Don/1795, Don/1595
- Register der Kunst⸗Wörter (słownik): Gut/1669
- Regulae grammaticales: DonGl/1542
- Słownik: Bart/1544
- Verbum: Don/1649
Cytaty
Figura simplex – wyobrażenie proste, nomen compositum – wyobrażenie słączone a. słożone, sententia – zupełność mowy.
WYOBRAŻENIE gram. ‘obraz, podobizna, kształt, symbol; postać, forma’ kształt, wyobrażenie figura S 58v; wyobrażenie figure dicuntur formaciones litterarum S 58v; kształt, wyobrażenie figura R m7; wyobrażenie, kształt figura RN (wykl. przednia); wyobrażenie słow forma verborum R n1 (mp); figura composita in grammatica nominum Słożone wyobrażenie jimion ut indecens niesłuszny, impotens niemocny R N2 (mp; av. compono,-ere). Zob. FIGURA, OBRAZ, OSOBA, POSTAWA, WZOR.
Wyobráżenia imion wiele są? Dwie. Ktore? Proste, jáko słuszny, mocny. Złożone, jáko niesłuszny, niemocny. Figurae nominum quot sunt? Duae. Quae? Simplex, ut decens, potens. Composita, ut indecens, impotens.
Figurae nominum quot sunt? Duae. Quae? Simplex, ut decens, potens: Composita, ut indecens, impotens.
Wyobráżenia imion wiele są? Dwie. Ktore? Proste / jáko słuszny / mocny: Złożone / jáko niesłuszny/ niemocny.
Figurae verborum quot sunt? Duae. Quae? Simplex ut lego: Composita ut negligo negligis negligit.
Wyobráżenia słow wiele są? Dwa. Ktore. Proste jáko czytam: Złożone jáko zámieszkawam zámieszkawasz zámieszkawa.
Die Gestalt (Wyobráżenie) (Figura.) Wie vielerley ist dieselbe? Auch zweyerley Nemlich: Die Einfache (Simplex) Proste, als: Spráwiedliwy gerecht. Und Zweyfache, oder gedoppelte (Composita) złożone, als: Niespráwiedliwy, ungerecht.
Wie vielerley ist die Gestalt? Zweyerlei / nemlich: Die Einfache proste [Figura SIMPLEX] als: spráwiedliwy gerecht. Und Die Zweyfache oder gedoppelte dwojákie álbo złożone [Composita] als: Niespráwiedliwy Ungerecht.
Verdoppelte Gestalt / Figura Composita, Wyobráżenie złożone.
Figura est triplex, wyobrażenie jest trojakie: simplex ut ductio, proste jako prowadzenie, composita: ut inductio, złożone, jako wprowadzenie, decomposita ut superinductio, więcej niż złożone, jako przyprowadzenie.
Pierwsze próby stworzenia ojczystej terminologii zawierały Regulae grammaticales, regimina et constructiones z 1542 r. i wydanie A. Donata z r. 1583.
Terminologia Reguł [...].
Figura simplex — wyobrażenie proste, nomen compositum — słączone, słożone, gradus comparativus — stępień przyrównający, superlativus — przewyszający, tempus (im)perfectum — czas przeszły (nie)zupełny, (nie)spełny.
Praktyczny rezultat tego powoływania się na mistrza stanowi u Dobrackiego obok posługiwania się nowożytnymi terminami także ich słownik niemiecko-łacińsko-polski, zawarty w jednej edycji drugiego wydania jego gramatyki.
Terminologia [...].
Figura simplex — wyobrażenie proste, composita — dwojakie, złożone; thema — początkowe słowo, comparatio — przyrównywanie, przypodobanie (s. 354), gradus positivus — stopień pierwszy, prosty, comparativus — przyrównywający, superlativus — przewyższający, tempus (im)perfectum — czas (niemal) przeszły.